aquasetup

Cá betta bị stress: nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa trị

Mục lục

Cá betta bị stress

Stress là vấn đề thường gặp ở cá cảnh và cá betta không phải là ngoại lệ. Tình trạng này thường xảy ra đối với những người chưa có nhiều kinh nghiệm khi chăm sóc cho cá betta. Hoặc đôi khi do môi trường hoặc quá trình vận chuyển cá không đúng. 

Khi cá betta bị stress, sức khỏe của chúng sẽ bị ảnh hưởng, từ đó có thể khiến cá bị chết hoặc tuổi thọ bị suy giảm nếu vấn đề kéo dài lâu. 

Để có thể chăm sóc cho cá betta được đúng nhất, bạn phải biết về những nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa stress cho cá betta. 

Nguyên nhân gây stress cho cá

Dù là loài sống khỏe nhưng cá betta vẫn cần phải được chăm sóc cẩn thận để có thể cảm thấy thoải mái. 

Dưới đây là một số nguyên nhân khiến bạn có thể làm cá betta của mình bị stress. 

1. Bể nuôi quá bé

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến cho cá betta bị stress là bạn nuôi chúng trong những bể cá quá nhỏ. Mình có thấy nhiều người nuôi cá betta trong những chậu cá tròn hoặc thậm chí là trong những cốc nhỏ. Thực tế là cá betta có thể sống trong những môi trường đó, do chúng là loài đã thích nghi với việc sống trong khu vực nước tù đọng. 

Tuy nhiên, sống được không có nghĩa là sống tốt. Cá betta cần bể có kích thước ít nhất là 10 lít, tốt nhất là 15 lít trở lên để có thể cảm thấy thoải mái.

Hơn hết nữa là khi bạn nuôi cá trong bể cá nhỏ, bạn cần phải thay nước hàng ngày. Nước trong bể cũng kém ổn định hơn. Nếu nuôi cá trong bể lớn hơn thì bạn sẽ không cần phải chăm sóc nhiều, có thể giúp bạn đỡ tốn công sức chăm sóc cho cá hơn. Nước bể to cũng sẽ ổn định hơn nhiều. Từ đó cũng giúp cho cá tránh bị stress và mắc các loại bệnh khác. 

Vậy nên nếu bể cá của bạn nuôi quá nhỏ thì bạn hãy sắm một chiếc bể mới để cá betta có thể tự do bơi lội và khám phá xung quanh.  

2. Nuôi chung các loài cá không phù hợp

Nuôi cá betta trong bể lớn sẽ không giúp ích gì nếu bạn nuôi chung cá betta với những loài cá không phù hợp. Những loài cá có thể bắt nạt được cá betta là các loài cá dữ, to hơn hoặc những loài cá có tập tính rỉa vây. 

Cá betta là loài có bộ vây dài và bơi chậm. Do đó, nếu bạn nuôi chung chúng với những loài cá thích rỉa vây như là cá xecan, cá hồng my, cá cánh buồm,… thì cá betta sẽ dễ thành nạn nhân. Nếu tình trạng bị rỉa vây kéo dài thì cá có thể sẽ bị stress. 

3. Môi trường sống không phù hợp

Giữ cho chất lượng nước tốt là yếu tố để có thể nuôi được cá betta khỏe mạnh. Tuy nhiên, đôi khi vấn đề này có thể hơi khó nhận biết vì bạn không thể kiểm tra chất lượng nước bằng mắt thường được. 

Có thể là do thông số nước không đúng, hoặc cũng có thể là do hệ vi sinh trong bể chưa phát triển đủ, do đó chúng không thể xử lý được hết các loại chất độc như là ammonia và nitrite bị tích tụ trong nước. 

Độ pH của bể cá betta nên xấp xỉ 7 với nhiệt độ thấp hơn 30 độ C một tẹo. Nguồn nước bạn sử dụng để nuôi cá betta phải là nước sạch đã được khử clo. Để khử clo thì bạn phải để nước trong chậu và để bên ngoài trong một ngày để clo bay hơi hết. Bạn có thể sử dụng sủi để đẩy nhanh quá trình này. 

Nếu không có thời gian thì bạn có thể sử dụng các loại thuốc khử độc nước trước khi cho vào bể cá. 

Quan trọng hơn cá là bạn phải có hệ thống lọc trong bể để có thể giữ cho hệ vi sinh ổn định. 

Cuối cùng, bạn nên có đèn cho bể cá. Đèn nên được bật tắt đúng giờ trong ngày để cá có chu kỳ hoạt động và ngủ ổn định. 

4. Cá betta bị sốc nước

Khi cá betta đã quen với bể nuôi thì chúng sẽ cảm thấy thoải mái. Khi môi trường đó bị thay đổi đột ngột, cá betta có thể bị sốc nước và stress. 

Trường hợp này hay xảy ra khi bạn chuyển bể nuôi cho cá hoặc khi bạn thay nước định kỳ cho bể. Để tránh tình trạng này xảy ra, bạn cần phải thức hiện thay nước cho bể thường xuyên nhưng chỉ nên thay khoảng 10-15% một lần thay. Khi mua cá về, bạn nên cho cá làm quen với nước bể một cách từ từ, tránh thả cá vào quá nhanh. 

5. Cá betta bị bệnh

Cá betta có thể bị bệnh nếu môi trường nuôi không tốt. Thông thường, nguồn bệnh luôn có sẵn trong nước, chỉ chờ điều kiện thích hợp để lây nhiễm cho cá. 

Khi nước bể nuôi không sạch, sức khỏe cũng như hệ miễn dịch của cá có thể yếu dần, từ đó khiến cho cá bị bệnh và stress. 

Một số căn bệnh phổ biến của cá betta có thể mắc phải là:

6. Cá bị chán

Cá betta là loài cá có tính cách thú vị. Chúng thích bơi quanh bể và khám phá xung quanh. Đó cũng là lý do bạn cần nuôi chúng trong bể lớn, có nhiều chỗ trốn. Khi được nuôi trong bể quá bé hoặc không có gì để tương tác, cá betta có thể bị chán và dẫn tới stress. 

Dấu hiệu cá betta bị stress

Nhận biết được các dấu hiệu cho thấy cá betta bị stress có thể giúp bạn dễ dàng chăm sóc được cho chúng hơn. 

1. Cá bơi lờ đờ

Cá betta bị stress

Khi cá betta bị stress, chúng sẽ hoạt động ít đi, bơi lờ đờ hoặc nằm dưới đáy cá ngày. 

Tuy có thể có nhiều nguyên nhân khác khiến cho cá betta bơi lờ đờ hoặc nằm đáy như là cá bị già. Nhưng khi cá đang khỏe mạnh và đột ngột hoạt động ít đi thì khả năng cao là chúng đang bị stress. 

2. Cá ăn ít hoặc bỏ ăn

Cá betta khỏe mạnh sẽ không bỏ bữa ăn ngon lành ngay trước mặt, kể cả khi chúng đã no. Mặt khác, cá betta bị stress sẽ bỏ ăn, ngay cả khi chúng đang đói. 

3. Cá trốn nhiều

Ngoài tự nhiên, cá betta khi bị stress sẽ tìm nơi trốn để tránh bị săn khi chúng đang yếu. Vậy nên, khi bạn thấy cá betta trốn nhiều, khả năng cao là chúng đang bị gì đó không ổn, cảm thấy không an toàn, nhiều khả năng là cá đang bị stress. 

4. Cá bị mất màu

Cá betta là loài cá có màu sắc sặc sỡ, đôi khi, cá betta có thể bị mất màu sắc khi bị stress. Đôi khi, trên người cá có thể nổi sọc. 

Xem thêm: Cá betta bị mất màu

5. Cá bơi nhanh quanh bể

Cá betta có thể bơi ít đi khi stress, đôi khi, chúng cũng có thể bơi nhanh quanh bể, có thể lao đầu vào cây cối, đá, lũa trong bể. Đó là do cá đang cảm thấy môi trường không tốt, chúng đang cố bơi nhanh để tìm môi trường nước khác tốt hơn. 

6. Cá bị túm đuôi

Cá betta khỏe mạnh sẽ có bộ vây xòe lớn. Cá bị túm đuôi có thể là biểu hiện cho thấy chúng không thể thả lỏng cơ thể và vây. 

7. Cá cố đớp không khí

Khi bị stress, có thể hệ hô hấp của cá sẽ hoạt động kém hiệu quả, do đó quá trình lấy oxy của cá có thể gặp vấn đề. Hiện tượng cá betta cố đớp không khí trên mặt nước có thể là do cá bị stress hoặc do nước đang bị bẩn.

Cách điều trị cho cá betta bị stress

Khi bạn phát hiện cá betta bị stress thì bạn cần phải hành động nhanh trước khi tình hình trở nên nghiêm trọng. Hầu hết các chữa trị là giải quyết nguyên nhân gây bệnh, từ đó có thể tạo điều kiện cho cá có môi trường tốt để có thể tự bình phục lại.

1. Ngừng cho cá ăn 

Khi cá bị stress, hệ tiêu hóa của chúng sẽ có thể ngừng hoạt động . 

Nếu cá bị stress do thay đổi nhiệt độ đột ngột thì quá trình trao đổi chất của cá cũng bị ảnh hưởng.

Kết quả là cá không thể tiêu hóa được thức ăn nữa. Nếu bạn cố cho cá ăn vào thời điểm này thì sẽ có thể khiến cho cá bị táo bón và bị phình bụng. 

Nếu tình trạng táo bón kéo dài lâu và nặng thì phân cá sẽ bị mắc kẹt bên trong người cá và khô lại, cuối cùng có thể giết chết cá. 

Ngoài ra, khi cá betta bị stress thì chúng có thể bỏ ăn. Thức ăn thừa lúc đó sẽ rơi xuống nền và nhanh chóng phân hủy rồi làm ảnh hưởng đến chất lượng nước, khiến cho vấn đề bạn đang gặp phải càng lúc càng phức tạp hơn. 

Bạn cần cho cá nhịn trong vòng ít nhất là nửa ngày để cho chúng có thời gian để hồi phục. 

2. Sử dụng thuốc

Các loại thuốc kể đến có thể giúp bảo vệ cá khỏi chất độc từ nước và đồng thời hỗ trợ cá bình phục nhanh hơn. 

Seachem Prime (lazada) – Đây là thuốc để khử độc nước, có thể dùng được cho cả cá nước mặn cũng như nước ngọt. Nếu bạn nghĩ rằng cá bị ngộ độc clo hoặc ammonia, nitrite và kim loại nặng thì bạn có thể cân nhắc sử dụng thuốc này. 

Seachem StressGuard Slime Coat Protection (lazada) – Loại thuốc này giúp bảo vệ cá khi chúng bị ngộ độc ammonia bằng cách hỗ trợ cá bình phục nhanh hơn. Seachem StressGuard Slime Coat Protection giúp cho lớp nhớt quanh người cá bình phục nhanh hơn, giúp cho cá đỡ bị stress và phòng tránh được các bệnh nhiễm trùng ngoài da. 

Bạn có thể sử dụng lá bàng khô để ngâm vào vào bể nuôi cá betta. Lá bàng khô có tác dụng tái tạo lại môi trường sống tự nhiên của cá betta, giúp chúng cảm thấy thoải mái hơn. Ngoài ra, Tannin và Flavonoid có trong lá bàng có tác dụng ngừa nấm, vi khuẩn, giúp chữa các bệnh ngoài da và giảm được stress cho cá betta. 

Bạn có thể sử dụng lá bàng khô rửa sạch, sau đó thả trực tiếp vào bể cá betta. Hoặc bạn cũng có thể sử dụng chiết xuất lá bàng khô nếu bạn không kiếm được lá. 

Nếu có bể chữa bệnh thì bạn có thể thêm một tẹo muối để giúp sát khuẩn, tránh bệnh ngoài da, cải thiện điều hòa thẩm thấu của cá. Tuy nhiên, bạn cần tránh cho muối trực tiếp vào bể chính. Thay vì đó, bạn sử dụng biện pháp tắm muối cho cá. 

Xem thêm tại:  Có nên cho muối vào bể cá không?

3. Cho cá thêm nhiều không gian sống

Như đã nhắc đến ở bên trên. Cá betta cần bể có kích thước tối thiểu là 10 lít để có thể sống thoải mái. Tốt nhất là bạn nên nuôi chúng trong bể 15 lít trở lên. 

Lý do là bể càng lớn thì càng ổn định, hệ vi sinh có thể hoạt động được tốt và nước bể sẽ sạch hơn. Hơn nữa là nếu nuôi trong bể quá bé, bạn cần phải thay nước hàng ngày. Với bể cá to hơn thì bạn chỉ cần thay nước hàng tuần là được. 

Bể cá betta nên có bề mặt rộng và thấp. Lý do là bởi oxy có trong nước bể cá có do trao đổi không khí ở bề mặt bể. Do đó, bể càng rộng thì nước sẽ càng có nhiều oxy. 

Bể cá betta nên có nắp đậy bởi cá betta là loài cá thích nhảy. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến cá chết là do chúng nhảy ra ngoài. Nếu bạn không có nắp đậy cho bể thì hãy ít nhất nuôi thêm các loại cây mọc trên mặt nước như là bèo. 

Xem thêm: Cách làm bể nuôi cá betta đúng chuẩn

4. Thay nước cho bể betta

Thay nước quá nhiều có thể gây stress cá. Thay nước với lượng vừa phải có thể giúp xử lý lượng chất độc tích tụ trong nước, cung cấp nước sạch cho cá betta

Bạn cần thay nước đều đặn cho bể hàng tuần hoặc hai tuần một lần. Lượng nước tối ưu là vào khoảng 10-15% lượng nước trong bể. 

5. Sử dụng bộ lọc tốt 

Mặc dù cá betta sống trong những khu vực nước tĩnh, nghèo oxy, có thể đục và bẩn ngoài tự nhiên. Tuy nhiên, bạn vẫn nên có lọc để nuôi cá betta. Lọc bể cá ngoài chức năng lọc cặn bẩn trong nước còn có tác dụng khác là cung cấp chỗ sống cho vi sinh. Các loại vi sinh có thể giúp xử lý các loại chất có hại cho bể cá. 

Do có bộ vây lớn, cồng kềnh nên cá betta không phải là loài cá bơi tốt. Bạn nên sử dụng những loại lọc có dòng chảy nhẹ. 

Đối với những bể cá betta bé thì bạn sử dụng lọc thác (lazada) là đủ. 

6. Cho cá đồ ăn chất lượng tốt

Nếu bạn không cho cá betta ăn đúng loại đồ ăn thì sức khỏe của chúng sẽ bị ảnh hưởng. Cho cá betta chế độ ăn giàu dinh dưỡng cũng là cách giúp chúng nhanh khỏe lại, đồng thời giúp tránh được nhiều loại bệnh có thể xảy ra.

Cá betta là loài cá săn mồi, vậy nên chúng cần rất nhiều protein. Cá betta đặc biệt thích ăn côn trùng, ấu trùng, các loại giun và sâu ngoài tự nhiên. 

Cá betta sẽ không thể sống tốt nếu ăn các loại thức ăn giàu rau củ. Thức ăn tốt nhất cho cá betta bao gồm thức ăn tươi sống như là trùn chỉ, loăng quăng, trùn huyết artemia hoặc đồ đông lạnh. Bạn cũng có thể cho cá betta ăn các loại đồ ăn khô giàu protein chuyên cho cá betta

Xem thêm: Các loại đồ ăn tốt nhất cho cá betta

7. Trồng thêm cây, cho cá thêm nhiều chỗ trốn

Bể cá quá đơn điệu có thể khiến cho cá betta bị chán và khiến cho chúng bị stress. Vậy nên bạn cần phải cho cá betta nhiều cây thủy sinh, chỗ trốn nếu có thể. 

Kết lại

Đừng quá lo lắng nếu cá betta của bạn có biểu hiện stress bởi vấn đề này có thể dễ dàng được giải quyết nếu bạn biết nguyên nhân khiến cá bị stress.

Bạn có thể giúp cá betta khỏi nhanh bằng cách tránh cho chúng ăn vào thời gian này, cung cấp cho cá môi trường sống hợp lý với đủ không gian sống, thông số nước phù hợp với bộ lọc tốt. Ngoài ra, cho cá ăn chế độ ăn giàu dinh dưỡng và sử dụng các loại thuốc để dưỡng cũng giúp cho cá nhanh khỏi hơn. 

Nếu có thể thì bạn hãy cho cá thêm nhiều thứ để tương tác trong bể như là cây thủy sinh, chỗ trốn để giúp cho chúng không bị chán. 

Bài viết này có giúp ích không

Không
Cảm ơn bạn đã phản hồi

Nuôi cá nhiều lúc cũng cần nghiên cứu nhiều và khá đau đầu đúng không? Mình cũng từng trải qua nhiều thứ trong quá trình đó. Hãy theo dõi blog này để đọc thêm về kinh nghiệm trong 10 năm nuôi cá của mình và các thông tin hữu ích khác. Xem thêm…

Bạn có câu hỏi?

Hãy để lại bình luận xuống phía dưới nếu bạn có bất kì câu hỏi hoặc góp ý cho bài viết gì. 

Hi 👋

Bạn có biết là 99% vấn đề khi nuôi cá có thể được giải quyết nếu bạn dành 15 phút nghiên cứu trước không?
Trên là cuốn sách tổng hợp lại kinh nghiệm của mình
Mình đã phải bỏ kha khá học phí nhưng mà bạn không cần phải làm vậy.
Bạn có thể đăng ký để nhận cuốn sách miễn phí và thỉnh thoảng nhận được tip nuôi cá.

Bạn có thể hủy theo dõi bất kì lúc nào

Please wait...

Cảm ơn đã đăng ký.

Mail có thể mất một lúc để gửi

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *