Khoảng thời gian sau khi cá betta bột vừa mới nở là lúc cá bị yếu, dễ mắc bệnh nhất. Vậy nên cũng dễ hiểu tại sao bạn lại lo lắng khi thấy chúng không thể bơi được.
Thông thường thì cá betta bột vẫn chưa thể bơi ngay được trong 2 ngày đầu tiên. Trong thời gian này, chúng chưa cần ăn. Thay vì đó, cá vẫn có thể hấp thụ dinh dưỡng từ noãn hoàng để phát triển.
Vào ngày từ 3-7, nếu cá vẫn chưa thể bơi được thì nguyên nhân có thể là do môi trường sống không tốt, có thể là do thông số nước nuôi bị sai, cá bị sốc nước hoặc do cá betta bột bị bệnh.
Trong bài viết này, mình sẽ nói rõ hơn về các nguyên nhân có thể khiến cho cá betta bột nằm đáy và cách giải quyết.
Tại sao cá betta bột lại nằm im dưới đáy?
Các loài cá tầng đáy như là pleco, cá chuột hay chạch khi mới nở hoặc khi trưởng thành sẽ nằm dưới đáy nhiều.
Tuy nhiên, cá betta không phải là loài cá sống tầng đáy. Khi trưởng thành thì cá sẽ bơi nhiều ở tầng giữa hoặc tầng mặt nước. Có nhiều nguyên nhân có thể khiến cho cá betta bột không bơi được, có thể kể đến là:
1.Cá vừa mới nở
Cá betta bột không bơi được không phải lúc nào cũng là dấu hiệu cho thấy cá đang gặp vấn đề.
Khi cá betta vẫn chưa nở, chúng sẽ nằm trong tổ bong bóng cá đực tạo để cá có thể chăm sóc và bảo vệ cho trứng. Đôi khi trứng cá vẫn có thể bị rơi xuống. Cá betta đực khi đó sẽ nhặt lại trứng và bỏ lại vào trong tổ.
Một khi cá betta nở rồi, rơi xuống đáy bể thì cá betta đực vẫn có thể nhặt chúng lại và cho vào trong tổ bọt. Nếu bạn tách riêng trứng cá khỏi cá đực thì cá con sẽ nằm dưới đáy bể trong khoảng 2 ngày đầu và chưa bơi được.
Cá kiếm ăn đáy bể
Đôi khi cá betta có thể bơi dưới đáy bể để kiếm ăn bên dưới. Kể cả khi bạn không thấy tí thức ăn nào bên dưới đáy bể thì vẫn luôn có đồ ăn dưới đó cho cá con ăn. Có thể là vụn hữu cơ hoặc các loại bọ nhỏ, trùng cỏ,.. vừa miệng cá con.
Nước có ammonia hoặc nitrite
Nếu bể cá con không được thay nước thường xuyên cộng với hệ vi sinh không tốt thì ammonia hoặc nitrite từ phân cá và thức ăn thừa có thể tích tụ, gây ngộ độc cá. Từ đó khiến chúng bị yếu, không thể bơi được. Cá con sẽ có tỉ lệ sống thấp nếu không được thay nước thường xuyên.
Ngoài ra, ammonia không phải là mối lo duy nhất của bạn. Cá con cũng sẽ có thể bị ngộ độc clo nếu bạn sử dụng nước máy chưa qua xử lý.
Lọc không tốt
Lọc quá mạnh hoặc lọc quá yếu đều không tốt. Nếu lọc quá mạnh, bể sẽ có nhiều dòng chảy. Cá con đương nhiên là chưa thể bơi tốt được, khi đó chúng sẽ bị mệt, stress và nằm bên dưới đáy bể.
Nếu lọc quá yếu thì bể có thể bị thiếu oxy. Cá betta con vẫn chưa hình thành cơ quan hô hấp không khí như cá trường thành vậy nên chúng vẫn cần phải lấy oxy từ nước. Vậy nên nếu nước bị tù thì cá con có thể bị thiếu oxy và nằm đáy.
Loại lọc tốt nhất cho cá betta bột là lọc vi sinh (lazada).
Nhiệt độ không đúng
Nhiệt độ tối ưu để nuôi cá betta bột là vào khoảng 26-30° C. Nếu nhiệt độ bể nuôi nằm quá xa khoảng này thì sẽ có thể dễ dàng khiến cá betta bột bị stress, khiến hệ đề kháng của chúng gặp vấn đề. Khi đó cá betta bột sẽ dễ bị bệnh hơn.
Cá betta bột bị sốc nước
Thay nước cho cá betta bột là tốt nhưng thay quá nhiều nước một lần thì cá có nguy cơ bị sốc nước. Nếu nước được thay có thông số quá khác, có thể là độ pH, độ cứng hoặc nhiệt độ thì cá betta con có thể bị stress.
Cá mắc bệnh bong bóng khí
Bong bóng khí của cá gặp vấn đề sẽ ảnh hưởng đến khả năng bơi lội của chúng. Khi đó cá con sẽ chỉ có thể bơi dưới đáy bể bởi chúng không thể bơi lên trên cao được.
Cá con có thể hồi phục nếu được cho môi trường nước tốt, thông số phù hợp và thức ăn chất lượng tốt.
Trong một số trường hợp, một số con sẽ bị như vậy mãi và không khỏi được. Nếu cả đàn cá con của bạn đều gặp trường hợp như vậy thì nguyên nhân có lẽ là do môi trường nước nuôi. Nếu chỉ có một hoặc hai con bị và nhìn bụng chúng có vẻ hơi to thì nguyên nhân có lẽ là do cá bị dị tật bẩm sinh.
Làm gì khi cá betta bột nằm đáy?
Khi phát hiện cá bột nằm đáy thì bạn có thể thực hiện một số bước sau:
Kiên nhẫn và tìm nguyên nhân
Bạn không nên thực hiện thay đổi môi trường nuôi cá con nếu chưa biết rõ được nguyên nhân. Nếu cá con nhìn vẫn bình thường, vẫn ăn thức ăn thì đôi khi chúng có thể nằm đáy do chúng đang kiếm ăn dưới đó hoặc chưa bơi lên được mà thôi.
Trong trường hợp này thì tốt nhất là bạn nên để yên cho cá và giữ cho môi trường nước ổn định.
Cái thiện chất lượng nước
Bạn nên giữ cho chất lượng nước tốt, có thông số như sau:
- Nhiệt độ: 26-30° C
- pH: 7.0-7.2
- Độ cứng: 70-300 ppm
- Ammonia: 0 ppm
- Nitrites: 0 ppm
Để giữ cho ammonia và nitrite ở mức 0 thì bạn cần phải thay nước bể và hút cặn cho đáy bể thường xuyên.
Thay nước có thể giúp loại bỏ nitrate thừa và các chất độc hại khác tích tụ trong bể như là ammonia, nitrite. Giữ cho mức nitrate ở mức thấp nhất có thể là một cách để giúp cá betta phát triển nhanh nhất.
Ngoài loại bỏ nitrate thì thay nước thường xuyên còn giúp loại bỏ hormon ức chế tăng trưởng (GIH) của cá.
Cá betta bột trong quá trình nuôi sẽ sản sinh một loại hormon gọi là hormon ức chế tăng trưởng (GIH), nhằm làm các con cá khác chậm lớn hơn. Nhưng nếu bạn nuôi cá trong bể bé thì chúng có thể tự làm bản thân chậm lớn. Ngoài tự nhiên, cá betta làm vậy để có thể cạnh tranh với các con cá cùng loài khác.
Vậy nên nếu bạn không thay nước thường xuyên thì bể cá betta con sẽ đầy hormon ức chế tăng trưởng, kết quả là bạn sẽ có một đàn cá chậm lớn.
Khi cá betta còn bé thì bạn cần phải thay nước thường xuyên hơn. Bạn nên thay khoảng 25% nước hai đến ba lần mỗi tuần.
Nếu bạn muốn hút thức ăn thừa dưới đáy thì bạn có thể chuẩn bị một ống hút nước và buộc vào một chiếc đũa. Sau đó bạn hút cho nước chảy xuống một cái chậu đặt bên ngoài, sau đó di chuyển thanh đũa để xung quanh để hút cặn bẩn lắng bên dưới đáy bể.
Ngoài ra, bạn có thể mua các loại thuốc dưỡng cá để có thể khử độc nước. Các loại thuốc như là Seachem Prime (lazada) có thể loại bỏ được clo và ammonia trong nước, hỗ trợ cá con khỏe và bình phục nhanh hơn cũng như tránh được tình trạng cá bị stress.
Cho cá betta ăn chế độ ăn tốt
Chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp cho cá betta bột tránh được các vấn đề về hệ tiêu hóa và giúp cá khỏe lại nhanh hơn. Cá betta cần chế độ ăn giàu protein. Các loại thức ăn tốt nhất là artemia ấp nở, trùn huyết, trùn trắng,..
Bạn nên cho cá betta bột ăn theo bảng bên dưới:
| Trùng cỏ hoặc lòng đỏ trứng | tuần tuổi đầu tiên |
| artemia ấp nở | 7-21 ngày tuổi |
| Artemia, trùn huyết đông lạnh hoặc tươi sống | ngày 21 trở đi |
| Artemia, trùn huyết, trùn chỉ đông lạnh hoặc tươi sống | tuần thứ 5 trở đi |
| Cám | Tuần thứ 8 trở đi |
Thay vì cho cá con ăn 2 bữa lớn một ngày như cá trưởng thành, bạn cần phải chia nhỏ lượng thức ăn ra và cho chúng ăn thường xuyên hơn. Tốt nhất là 3-4 lần một ngày hoặc nhiều hơn, mỗi lần với lượng thức ăn ít, vừa đủ.
Xem thêm: Cách nuôi cá betta bột nhanh lớn, lên màu đẹp
Kết lại
Trong một vài ngày đầu sau khi nở, cá betta có thể vẫn nằm đáy, chưa bơi được và điều này hoàn toàn bình thường.
Nhưng sau một tuần mà cá vẫn thường xuyên nằm đáy thì bạn nên kiểm tra các triệu chứng khác như là bỏ ăn hoặc cá di chuyển lờ đờ. Cách chữa trị tốt nhất cho cá con vào thời điểm này là cho chúng môi trường tốt và thức ăn tốt nhất có thể. Bạn nên tránh thực hiện tác động vào môi trường của chúng nhất có thể vào khoảng thời gian này.
Nếu cả đàn cá betta không bơi được thì nguyên nhân chủ yếu là do môi trường nuôi cá. Nếu chỉ có một hoặc hai con cá con không bơi được thì có lẽ là do cá bị dị tật bẩm sinh, bạn không thể làm gì được trong trường hợp này.
