Bạn đang tìm kiếm một loài có thể dọn dẹp các loại chất hữu cơ đang có trong bể cá? Bể cá của bạn đang bị rêu hại hoành hành? Ngoài việc tự mình xử lý ra thì nuôi thêm một số loài cá dọn bể sẽ giúp bạn xử lý được một phần vấn đề này.
Một số loài cá dọn bể trong danh sách này là loài cá sục tầng đáy, chúng có thể giúp xử lý thức ăn thừa, giúp làm cho bể không bị tích tụ chất thải. Một số khác là loài cá bám kính, chúng có thể giúp cạo rêu trên đá, lũa.
Các loại cá trong danh sách này sẽ là sự bổ sung hoàn hảo cho độ đạng của bể cá thủy sinh của bạn. Tuy nhiên, đi kèm với khả năng dọn dẹp tuyệt vời của chúng thì bạn cũng cần phải lưu ý đến một số điểm khi chăm sóc các loài cá này.
Lưu ý khi nuôi các dòng cá dọn dẹp bể
Không như nhiều người nghĩ, các loài cá dọn bể sẽ không ăn phân cá và chúng vẫn sẽ ăn và thải như mọi loài cá bình thường khác. Vậy nên bạn vẫn sẽ phải thay nước cho bể cá định kỳ.
Một số loài cá sục đáy bể sẽ không ăn rêu, thay vì đó chúng sẽ tìm thức ăn nằm bên dưới nền cát/ sỏi trong bể. Vậy nên khi bạn nuôi loài này, bạn cần phải sử dụng nền hạt nhỏ để tránh làm thương tích miệng cá, đồng thời giúp chúng kiếm ăn dễ hơn.
Dù cá dọn bể có thể ăn và xử lý đồ ăn thừa cho cá khác, tuy nhiên, bạn vẫn cần phải cho chúng thức ăn riêng. Tốt nhất là các loại thức ăn chuyên dụng cho loài cá đó. Một số loài cá chuyên ăn rêu như cá otto có thể sẽ chết đói nếu bể cá hết rêu tự nhiên.
Nếu bể cá của bạn đang có một số loại rêu khó xử lý như là rêu đốm xanh, rêu chùm đen thì khó có loài cá nào có thể xử lý được. Trong trường hợp này bạn phải thử đến các biện pháp khác.
Xem thêm: Rêu đốm xanh bể cá: nguyên nhân và cách trị dứt điểm
Dưới là các loại cá dọn bể bạn có thể chọn mua cho bể thủy sinh của mình
1. Cá chuột
- Kích thước: 4 cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 23-26°C
- Độ pH: 6.5-7.5
- Độ cứng: 50—150 ppm
Cá chuột có nhiều loại khác nhau. Phổ biến và rẻ nhất trong số đó là cá chuột cà phê. Bạn có thể tìm được cá chuột cà phê ở hầu hết mọi cửa hàng cá cảnh. Chúng cũng là những loài cá hiền lành, chăm chỉ dọn dẹp đáy bể.
Cá chuột sẽ dành cả ngày kiếm thức ăn thừa, sục nền bể và không quan tâm đến các loài cá khác. Để cá chuột có thể mạnh khỏe thì bạn nên nuôi chúng theo đàn từ 6 con trở lên. Cá chuột cũng nên được cho ăn chế độ ăn giàu protein như là thực phẩm tươi sống và đông lạnh thay vì chỉ sống dựa vào thức ăn thừa cho cá.
Xem thêm: Cách chăm sóc và sinh sản cá chuột
2. Cá pleco
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 24-28°C
- Độ pH: 7.0-8
- Độ cứng: 100 – 250 ppm
Cá pleco có rất nhiều loại khác nhau, điển hình là pleco mũi lông, longfin hoặc là pleco thường. Bạn nên nhớ là bạn cần phải để ý đến loài pleco định nuôi vì chúng có thể lớn đến kích thước vô cùng lớn, có thể lên tới 30cm đối với loài pleco thường! Một số khác thì chỉ có kích thước trung bình vào khoảng 12-15cm.
Cá pleco là loài cá hiền lành, sẽ không bao giờ gây sự với các loài cá khác. Tuy nhiên, thỉnh thoảng chúng có thể hơi hung hăng với các con đực cùng loài.
Cá pleco là công nhân dọn vệ sinh chăm chỉ. Chúng có thể xử lý được các loại rêu bám đá, bám lũa hoặc trên kính. Tuy nhiên, cá pleco không thể ăn được các loại rêu mọc cao như là rêu tóc và rêu chùm đen.
3. Cá tỳ bà bướm
- Kích thước: 5-6 cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 20-27°C
- Độ pH: 7.0-7.8
- Độ cứng nước: 20-180 ppm
Loài cá độc đáo này thược được nhầm với cá đuối bởi ngoại hình tròn và dẹt, cộng với hai cái vây bơi to, nằm ngang của chúng. Về mặc lý thuyết thì cá tỳ bà bướm thuộc họ cá chạch.
Cá tỳ bà bướm là loài ăn rêu chăm chỉ, thực đơn chính của chúng là các loại rêu bám trên đá, gỗ và kính. Cá tỳ bà bướm cũng rất hiền lành và sẽ không bao giờ làm phiền đến các loài cá khác.
4. Cá bác sĩ
- Kích thước: 7-9 cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 22-27°C
- Độ pH: 6.5-7.5
- Độ cứng nước: 40-200 ppm
Cá bác sĩ là một loài sống ôn hòa và cũng thích những bể cá có dòng nước mạnh. Loài cá ăn tầng đáy này có miệng hút và vây dưới giúp cho chúng không bị nước cuốn đi trong những con suối ở Myanmar.
Loài cá này luôn di chuyển và hoạt động, kiếm rêu trên đá, gỗ để ăn. Chúng thỉnh thoảng cũng thích tiếp xúc với người nếu ta đưa tay vào bể.
Cá bác sĩ cũng hung hăng với con cùng loài, nhưng chúng không gây thương tích cho nhau. Nhưng mình vẫn khuyên bạn chỉ nuôi một con một bể.
5. Cá bút chì
- Kích thước: 10-15cm
- Tính cách: Hiền lành, đôi khi có thể hung hăng với con cùng loài
- Nhiệt độ nuôi: 24-26°C
- Độ pH: 6.5-7.5
- Độ cứng: 20—250 ppm
Cá bút chì là loài cá ăn rêu hại tuyệt vời. Chúng cũng có thể lớn đến kích thước khá lớn, có thể lên tới 15cm nên bạn chỉ nên nuôi chúng nếu có bể cá to.
Chúng cũng là loài cá hiền lành, không bảo vệ lãnh thổ. Tuy nhiên thỉnh thoảng cá bút chì cũng hơi hung hăng với các con cùng loài. Nhưng nhìn chung thì chúng vẫn là loài cá phù hợp để nuôi trong những bể cá cộng đồng miễn là bạn cho chúng đủ không gian để sống.
Bạn cũng nên lưu ý là cá bút chì cũng có thể ăn các loại thức ăn cho cá khác. Một khi chúng tìm được nguồn thức ăn dễ hơn thì chúng sẽ bỏ không ăn rêu nữa.
6. Cá otto
- Kích thước: 4cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 22-28°C
- Độ pH: 6-7.5
- Độ cứng: 40-180 ppm
Bể bạn có nhiều rêu ư? Không vấn đề gì cả, đã có cá otto rồi. Cá otto cộng với ốc nerita và tép amano là bộ ba diệt rêu hại tuyệt vời nếu bể bạn đang có vấn đề về cân bằng dinh dưỡng, rêu phát triển không kiểm soát.
Loài cá hiền lành này chỉ ăn rêu và sẽ không ăn bất kì loại đồ ăn khô hay tươi sống nào bạn thả vào bể. Vậy nên bạn cần phải cho chúng ăn rau củ quả luộc nếu bể hết rêu để cá không chết đói.
Cá otto là loài cá hiền lành, hiền lành đến nỗi chúng sẽ không ăn cả tép con và cá con. Cá otto có lẽ là loài cá duy nhất bạn có thể yên tâm và nuôi chúng trong những bể tép sinh sản.
7. Cá bống nô lệ
- Kích thước: 25 cm
- Tính cách: Hơi hung hăng khi lớn lên
- Nhiệt độ nuôi: 24-27°C
- Độ pH: 6-7.5
- Độ cứng: 70-300 ppm
Đây là loài cá hay được bán tại các cửa hàng cá cảnh, tuy nhiên chúng không phải là loài cá phù hợp để được nuôi trong bể thủy sinh bé hoặc trung bình.
Khi mới đầu được bán tại cửa hàng, chúng khá bé, chỉ dài khoảng vài cm. Ban đầu chúng có thể là loài ăn rêu hại cực tốt nhưng một khi chúng lớn lên, chúng sẽ dài đến hơn 25cm.
Nếu bạn muốn nuôi loài cá này thì bạn phải có một bể có thể tích ít nhất là 200 lít. Bạn có thể nuôi loài cá này tại các bể cá lớn ngoài trời.
8. Cá chạch culi
- Kích thước: 5cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 21–27°C
- Độ pH: 5.5–6.5 pH
- Độ cứng: 10 – 80 ppm
Thú vị, sặc sỡ, kì lạ, đó chính là loài chạch culi. Bạn không thể làm danh sách các loài cá cộng đồng mà bỏ qua chạch culi được. Chúng là loài cá sống tầng đáy hoàn hảo cho mọi bể thủy sinh. Khả năng lẩn trốn, kiếm thức ăn của chạch culi có thể giúp chúng được nuôi cùng với bất kỳ loài nào miễn là trong bể có đủ chỗ trốn.
Nếu vào ban đêm bạn cho cá ăn thì chạch culi sẽ chui ra ngoài khỏi nơi ẩn nấp và bắt đầu đi kiếm thức ăn. Chúng là loài hoạt động vào ban đêm vậy nên bạn sẽ hiếm thấy chạch xuất hiện vào ban ngày. Nếu bạn vẫn muốn nhìn thấy chúng nhiều hơn thì bạn nên nuôi chạch culi theo đàn từ 6 con trở lên. Khi được nuôi theo đàn thì cá sẽ thoải mái và bạo dạn, bơi ra ngoài nhiều hơn.
Cá chạch culi có thể chui rúc, dọn dẹp thức ăn thừa dưới nền hoặc trong bất kì ngõ ngách nào trong bể.
9. Cá chuột mỹ
- Kích thước: 15cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 24-29°C
- Độ pH: 6.0-7.5
- Độ cứng: 150—250 ppm
Cá chuột mỹ thực chất không phải là một loài cá chuột, thay vì đó, chúng là một loài cá chạch, giống như tên gọi trong tiếng anh: Clown Loach. Chúng là loài cá ưa hoạt động, sống khỏe. Miễn là bạn có thể cung cấp cho loài cá này đủ không gian để sống thì cá chuột thái là lựa chọn tuyệt vời cho những bể cá cộng đồng.
Mặc dù cá chuột thái có thể phát triển đến kích thước khá lớn, chúng sẽ không bắt nạt các loại cá bé hơn nếu được nuôi chung. Cá chuột mỹ có thể giúp sục đáy bể, dọn dẹp thức ăn thừa và cũng có thể ăn được một số loại rêu hại trong bể thủy sinh.
10. Cá mèo hara
- Tính cách: Hiền lành, có thể nuôi cùng bể với các loài cá bé khác.
- Kích thước: Bé, chỉ tầm khoảng 3cm
- Nhiệt độ: 18-24 độ C
- Ph: 5.6-7.6
- Độ cứng: 140-250 ppm
Nếu bạn muốn tìm loài cá bé cho bể thì cá mèo hara là lựa chọn hoàn hảo, loài cá tí hon này chỉ lớn đến kích thước tối đa khoảng 3cm và không yêu cầu nhiều về kích thước bể. Lưu ý rằng nếu bạn nuôi chúng trong bể quá bé thì bạn phải để ý kỹ đến thông số nước.
Cá mèo hara không hoạt động nhiều, chúng thích những bể có dòng chảy chậm và chúng là loài cá hoạt động về đêm nên bạn cần có thức ăn trong bể khi đèn tắt để chúng có thể kiếm ăn.
Chúng ăn hầu hết các loại thức ăn nhỏ, nhưng bạn nên cho chúng ăn thức ăn đông lạnh như trùng chỉ và artemia. Cá mèo hara cũng có thể giúp bạn các loại thức ăn thừa khi chúng rơi xuống dưới đáy bể.
12. Cá mèo petricola
- Tính cách: Hiền lành, có thể nuôi cùng bể với các loài cá cộng đồng khác.
- Kích thước: 10cm
- Nhiệt độ: 23-26 độ C
- Ph: 7-8.5
- Độ cứng: 170 – 300 ppm
Cá mèo petricola thích kiếm ăn ở dưới đáy bể và đào bới thức ăn dưới cát. Bạn nên tránh sử dụng nền sỏi và đá. Thay vào đó nếu muốn nuôi loài cá này, bạn cần phải có nền cát để mô phỏng lại môi trường sống tự nhiên của chúng. Thêm nữa, bạn nên cung cấp cho chúng nhiều chỗ trốn.
Loài cá này có thế ăn nhiều thứ, từ thức ăn khô đến rêu tảo. Thỉnh thoảng bạn nên cho chúng ăn thức ăn đông lạnh như trùng chỉ hoặc artemia, tốt hơn nữa là đồ ăn tươi sống.
13. Các loài ốc và tép khác
Ngoài cá ra, ốc và tép cũng có thể là loài giúp dọn dẹp bể và xử lý rêu hại tuyệt vời cho bể của bạn. Một số loại tép có thể kể đến là:
- Tép amano
- Tép màu
- Tép lạnh
- Tép mũi đỏ
- Tôm vợt
Một số loại ốc dọn bể có thể kể đến:
- Ốc táo vàng
- Ốc nerita
- Ốc táo đỏ
- Ốc sula
