Những ngày đầu chăm bể cá, mình rất thích mua thêm ốc để cho vào bể. Tuy nhiên sau đó đột nhiên một trong số chúng bắt đầu ngừng cử động và không di chuyển gì trong một khoảng thời gian dài. Lúc đó mình không biết nó còn sống hay đã chết. Sau khi nghiên cứu, mình mới biết kiểm tra xem ốc có chết không cũng khá dễ.
Dưới là 5 cách nhận biết xem liệu ốc sên bể của bạn đã chết chưa.
- Kiểm tra mùi vỏ của ốc
- Kiểm tra những nguyên nhân chết rõ ràng
- Cẩn thận kéo thử nắp vỏ ốc
- Di chuyển ốc sang nơi khác
- Xem ốc có co lại không
Quan trọng nhất là đừng đưa ra quyết định quá nhanh và vớt ốc vứt đi. Nhiều loại ốc có thể ngủ rất lâu, có thể khiến bạn nhầm lẫn rằng nó đã chết.
1. Ngửi thử ốc
Ngửi vỏ ốc là cách đầu tiên bạn phải làm nếu nghi ốc đã chết. Một khi ốc chết chúng sẽ co lại và phân hủy rất nhanh. Sau đó chúng sẽ sản sinh ra ammonia và sẽ bốc mùi rất tệ.
Cẩn thận khi cầm vỏ ốc vì một phần của ốc chết có thể rơi ra, bạn sẽ không muốn nó rơi trúng tay bạn đâu vì cái mùi đấy có thể sẽ bám lại trên tay và khó để có thể rửa sạch được.
Nếu ốc không có mùi khó chịu, bạn có thể bỏ chúng lại bể cá vì khả năng cao là chúng chưa chết.
2. Kiểm tra nguyên nhân chết rõ ràng
Bạn cần nhìn xung quanh con ốc, đảm bảo rằng không có bất kì dấu hiệu ốc chết rõ ràng nào. Nếu vỏ ốc rỗng, hoặc ốc rơi ra mà không phản ứng gì khi bạn nhặt lên, con ốc đó đã chết.
Khi ốc chết, người chúng sẽ co lại, ốc sẽ không thể bám và nằm trong vỏ nữa, nghĩa là chúng có thể rơi ra khỏi đó.
3. Cẩn thận kéo nắp vỏ ốc
Nếu bạn muốn kiểm tra những loại ốc to như ốc táo vàng thì bạn thử kéo cái nắp một tẹo, nếu bạn thấy có lực hút thì chứng tỏ ốc còn sống.
Nếu có thể mở được nắp vỏ ốc thì có lẽ ốc của bạn đã chết.
4. Di chuyển ốc sang nơi khác
Một cách khác là di chuyển ốc sang nơi khác, có thể là một bể cá khác hoặc cốc nhựa đựng nước bể cá. Môi trường nước thay đổi có thể khiến con ốc tò mò và muốn chui ra.
5. Kiểm tra xem ốc có co lại không.
Khi bạn thấy ốc chui ra ngoài vỏ và nằm im không động đậy. Trong trường hợp nó còn bám vào cái gì đó thì có nghĩa là ốc vẫn chưa chết. Nếu không thì bạn thử gõ nhẹ hoặc nhấc nó lên và chạm vào tẹo, nếu không có phản xạ thì chứng tỏ ốc đã chết.
Ốc nổi xung quanh thì đã chết chưa?
Khi bạn nuôi ốc một thời gian, bạn để ý thấy chúng thỉnh thoảng sẽ nổi xung quanh. Mình thỉnh thoảng cũng tự hỏi liệu nó đã chết hay ốm yếu gì không.
Ốc nổi chưa chết. Đó là cách chúng thường dùng trong tự nhiên để di chuyển đến khu vực khác. Trong các con sông hay suối, ốc nổi lên để dùng dòng nước đưa chúng đến khu vực khác. Bằng cách này, chúng có thể di chuyển một cách dễ dàng và nhanh chóng.
Khi ốc sên nổi quá nhiều, nghĩa là chúng muốn dòng nước đưa chúng đi chỗ khác. Đương nhiên là điều đó không thể xảy ra, nhưng nó nghĩa là chúng đang tìm kiếm một khu vực tốt hơn. Đó có thể do chất lượng nước của bạn chưa tốt hoặc bể đang thiếu thức ăn. Bạn nên thay nước thử và kiểm tra lại xem chúng có đủ thức ăn không.
Tập tính ngủ của ốc
Ốc thường ngủ trong nhiều giờ. Một số loài thậm chí có thể ngủ trong vài ngày. Hầu hết thời gian, ốc sẽ nghỉ ngơi sau khi ăn và sẽ không hoạt động trở lại cho đến khi chúng đói.
Có nghiên cứu chỉ ra rằng chúng sẽ ngủ khoảng 13 tiếng, sau đó quay lại hoạt động trong khoảng trung bình là 37 tiếng.
Con người, cùng với nhiều loài cá là loài hoạt động theo đêm ngày, tức là chúng ta ngủ vào ban đêm và hoạt động vào ban ngày. Mặt khác Ví dụ tốt nhất là ốc helena (ốc ăn ốc/ ốc sát thủ). Loài ốc này sẽ không hoạt động trong vài ngày sau khi chúng ăn con mồi. Khi chúng bắt đầu đói, chúng sẽ dậy và bắt đầu đi kiếm ăn lần nữa.
Khi đọc xong bài này, bạn sẽ biết nhiều khi ốc không chết đâu, chúng chỉ ngủ thôi.
Tuổi thọ của các loài ốc thủy sinh phổ biến
Nếu bạn thấy ốc bạn chết, có lẽ chúng chỉ chết do nguyên nhân tự nhiên thôi, không có gì sai ở cách bạn chăm sóc cả. Mình tổng hợp tuổi thọ của một số loài ốc thủy sinh ở đây để bạn có thể tham khảo.
| Ốc | Tuổi thọ trung bình |
|---|---|
| Ốc táo đỏ | 1 năm |
| Ốc helena | 2 năm |
| Ốc táo | 1 đến 3 năm |
| Ốc sula | 1 đến 3 năm |
| Ốc kèn Malaysia | 1 năm |
| Ốc nerita | 2 năm |
Làm gì khi ốc chết và cách xử lý?
Khi ốc chết, chúng sẽ chìm xuống đáy bể và bắt đầu phân hủy. Một con ốc chết có thể sẽ sản sinh ra rất nhiều ammonia trong một khoảng thời gian ngắn. Điều này có thể dẫn đến hiệu ứng domino khắp bể của bạn. Một con ốc chết có thể khiến một số con khác trong bể chết và cứ như vậy vì ammonia rất độc đối với động vật dưới nước.
Tốt nhất là bạn không cầm ốc chết quá lâu vì chúng có mùi rất tệ. Mùi sẽ bám vào tay bạn và nó sẽ không dễ rửa đi. Mình khuyên bạn thay vì ném luôn ốc chết vào thùng rác thì hãy kiếm cái túi nilon hoặc vỏ gì để bọc nó lại rồi mới vứt.
Nếu có thể hãy kiểm tra lại chất lượng nước trong bể sau khi phát hiện thấy ốc chết. Nếu phát hiện thấy nồng độ ammonia cao thì hãy thay 40-50% lượng nước trong bể.
