Ốc táo là loại ốc được bán nhiều tại các cửa hàng thủy sinh. Vỏ ốc táo có thể có nhiều màu sắc khác nhau, từ nâu, tím cho đến vàng hoặc tổng hợp nhiều màu cùng với sọc. Để kể ra hết tổ hợp màu có thể xuất hiện trên vỏ ốc thì có lẽ mình sẽ phải viết hết bài này mất.
Không chỉ vỏ mà thân của chúng cũng có thể có màu sắc khác nhau như vàng, xanh dương, xanh lá, nâu và tím.
Ốc táo có nhiều có thể giúp cho hồ thủy sinh thêm đa dạng và sinh động nhưng liệu chúng có tác hại gì không?
Ốc táo là gì
Ốc táo có tên khoa học là Pomacea bridgesii, là một loại ốc vô cùng nổi tiếng trong cộng đồng thủy sinh. Loài ốc này có thể được tìm thấy tại Peru, Paraguay, Brazil hoặc Bolivia. Tuy nhiên, gần đây thì ốc táo đã có mặt ở nhiều nơi khác trên thế giới bởi chúng là loài xâm lấn và có thể phát triển rất mạnh nếu được thả ra ngoài tự nhiên.
Ngoài thiên nhiên, thực đơn của chúng là các loại vật chất hữu cơ nằm dưới nền sông, ao hoặc đầm lầy.
Chúng thích dành hầu hết thời gian kiếm ăn ở tầng đáy bởi vì khu vực đó có rất nhiều thức ăn như vụn cây, chất thải cá,…
Tuổi thọ
Ốc táo có tuổi thọ trung bình vào khoảng 1 năm. Khá ngắn đúng không? Đó là lý do nhiều khi ốc của bạn chết mà không rõ nguyên nhân, đơn giản là chúng chỉ chết già thôi.
Thông thường thì ốc táo nói riêng và ốc thủy sinh nói chung đều có tuổi thọ khá ngắn.
Tuy có một số trường hợp có thể sống lâu hơn như là 1-2 năm nhưng ốc không phải là loài bạn có thể làm tăng tuổi thọ chỉ bằng việc cung cấp cho chúng môi trường sống tốt.
Ngoại hình
Ốc táo nhìn khá giống các loại ốc nước ngọt ở Việt Nam như là ốc nhồi hoặc ốc bươu vàng. Chúng có thân hình tròn với đường xoắn ốc tập chung chủ yếu ở một phần nhỏ phía bên vỏ.
Điểm khác biệt rõ ràng nhất giúp bạn có thể phân biệt ốc táo so với ốc nước thường là chúng có màu sắc vô cùng đa dạng.
Chúng thường có nâu hoặc vàng nhưng trên thực tế còn có thể có vô số loại màu sắc nữa. Đôi khi ốc táo có thể có sọc quanh người và sọc luôn có màu sẫm hơn so với màu chính và độ dày của sọc cũng khá đa dạng.
Ốc táo trưởng thành có thể đạt đến kích thước trung bình là 5cm. Thường ốc táo sẽ được bán khi chúng chưa phát triển hết và tại các cửa hàng cá cảnh chúng chỉ lớn tầm 2cm. Khi được mua về và chăm sóc một thời gian ốc táo sẽ lớn rất nhanh.
Chăm sóc cho ốc táo
Chăm sóc cho ốc táo rất dễ dàng và ai cũng có thể làm được. Tuy nhiên bạn vẫn cần phải lưu ý một số thứ.
Ốc táo cần môi trường sống ổn định để có thể phát triển và tránh bị bệnh tật.
Kích thước bể
Kích thước bể tối thiểu cho một con ốc táo là vào khoảng 15 lít. Bạn có thể nuôi ốc táo trong những bể nano nếu muốn.
Nếu bạn muốn nuôi thêm ốc táo thì bạn cần phải thêm 15 lít cho mỗi một con nuôi thêm.
Thông số nước
Bạn cần phải để ý kỹ đến thông số nước nếu không muốn ốc táo đột ngột chết mà không rõ nguyên nhân. Bạn cần tránh việc thay đổi nhiệt độ và thông số nước quá đột ngột bởi ốc sên vẫn có thể bị stress.
Bể cần được ổn định và cycle đầy đủ trước khi thả ốc.
Ốc táo thích bể có dòng chảy trung bình, nước sạch và giàu oxy. Ngoài tự nhiên, chúng vẫn sống được tại các khu vực nước chảy chậm, nước đục nhưng mà đương nhiên là với điều kiện sống như vậy ốc không thể phát triển tốt được.
Dưới là các thông số nước cần thiết để nuôi ốc.
- Độ pH: 7.0-7.5
- Nhiệt độ: 20 °C- 27 °C
- Độ cứng: 100-150ppm
Ốc táo thích sống trong môi trường nước cứng nhiều canxi để có thể có lớp vỏ dày và khỏe.
Tình trạng vỏ ốc vỡ, mỏng hoặc giòn là do chúng đang bị thiếu hụt canxi và trong trường hợp này bạn cần châm thêm khoáng cho ốc.
Cho ốc táo ăn gì?
Ốc táo vàng nên được nuôi trong bể có nhiều cây. Chúng là loài kiếm ăn đáy bể và bể nhiều cây cối tức là sẽ không bao giờ thiếu đồ ăn cho chúng.
Đồ ăn tự nhiên trong bể: Trong bể cá, ốc táo có thể ăn các loại rêu nhớt xanh ở đáy bể, trên bề mặt đá, kính, lá cây hoặc lũa. Ngoài ra các loại lá cây hoặc thân cây chết là đồ ăn ưa thích của ốc táo. Thỉnh thoảng ốc táo cũng có thể đào bới một ít để tìm kiếm rêu ăn.
Đồ ăn cho thêm: Kể cả khi chúng có thể tự tìm kiếm thức ăn trong bể nhưng chúng không thể sống và phát triển tốt được nếu bể có quá ít rêu. Trong trường hợp này bạn cần phải bổ sung thêm cho ốc các loại đồ ăn khác. Bạn có thể cho chúng ăn các loại đồ ăn khô cho cá, thức ăn chìm, các loại viên tảo.
Ngoài các loại thức ăn khô cho cá, bạn cũng có thể cho thêm các loại rau củ quả luộc như là cà rốt, dưa chuột, rau cải,.. Mỗi con ốc có thể có loại rau ưa thích khác nhau nên bạn có thể thử nhiều loại rau xem chúng thích loại nào nhất.
Nếu sau một hoặc hai ngày, ốc không ăn rau trong bể thì bạn cần vớt nó ra khỏi bể, tránh tình trạng thức ăn bị mốc và làm ảnh hưởng đến chất lượng nước.
Tập tính
Ốc táo là loài cực kỳ hiền lành và khó có loài nào có thể hiền lành hơn. Chúng chỉ muốn đi kiếm ăn và không bị làm phiền.
Chúng không thích quan tâm (hoặc không thể ?) đến những gì khác xảy ra xung quanh.
Khi cảm thấy nguy hiểm ốc táo sẽ chui vào trong vỏ cho đến khi chúng cảm thấy an toàn. Bạn cần lựa chọn loài cá nuôi chung với ốc táo phù hợp để chúng không liên tục bị làm phiền và dẫn tới stress.
Ốc táo luôn tìm kiếm thức ăn để sống. Chúng tiêu hóa nhanh và có thể đi khắp bể trong thời gian ngắn hơn bạn nghĩ.
Xem thêm: ốc táo và ốc nerita – đâu là loại ốc tốt hơn
Cá nuôi chung với ốc táo
Có nhiều loại cá bạn có thể lựa chọn để nuôi chung với ốc táo. Thực chất, bạn có thể chọn bất kì loại cá nước ngọt nào cũng được miễn là chúng không quá lớn như cá rồng, cá oscar và không quá hung dữ.
Dưới là danh sách bạn có thể tham khảo:
- Cá tetra
- Cá chuột
- Cá diếc anh đào
- Cá mún
- Cá bảy màu
- Cá oto
- Cá betta
- …
Ốc táo có ăn cây thủy sinh không?
Ốc táo là loài ăn cây chết rất hiệu quả nhưng vấn đề là chúng có ăn cây thủy sinh đang phát triển không? Thường thì chúng sẽ không ăn cây khỏe mạnh. Trong một số trường hợp hiếm thì ốc táo vẫn có thể ăn cây lá mềm khi mà chúng quá đói hoặc khi lá cây đó đang chết.
Công sức để có thể ăn được lá cây tươi cần nhiều hơn vậy nên ốc táo sẽ gần như không bao giờ ăn cây thủy sinh còn sống.
Vậy nên khi bạn bắt gặp ốc đang ăn cây thủy sinh thì một là do chúng quá đói, hai là đó không phải là ốc táo. Một số loài ốc nhìn tương tự như ốc táo vẫn được bán tại cửa hàng thủy sinh và bạn có thể đã mua nhầm.
Nuôi ốc táo có hại cho bể không?
Ốc táo hoàn toàn không có hại cho bể cá thủy sinh.
Ngược lại chúng có thể giúp cho bể thủy sinh thêm đa dạng và xử lý chất thải hữu cơ thừa dưới đáy bể.
Có một số trường hợp hiếm ốc táo có thể ăn các loài cây lá mỏng nhưng tình trạng này chỉ xảy ra khi bể thiếu thức ăn và chúng bị bỏ đói hoặc cây đó đang chết.
Tuy vậy ốc táo có thể có hại khi bạn thả chúng ra ngoài tự nhiên bởi ốc táo là loài xâm lấn, sinh sôi nhanh và có thể ăn hết thức ăn của các loài bản địa.
Ốc táo bò ra ngoài
Ốc táo có thể dễ dàng bò ra ngoài bể cá nếu bạn không để ý và chúng rất giỏi trốn thoát.
Trong đa số trường hợp thì ốc táo sẽ không bò xa khỏi mặt nước. Tuy nhiên thỉnh thoảng chúng sẽ bò xa và không tìm được đường về và chết khô.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như là:
- Chất lượng môi trường nước kém
- Cá cùng bể hung dữ
- Bể nuôi quá nhiều ốc/cá
- Ốc đẻ trứng – Ốc táo có thể trữ tinh trùng vậy nên nếu bạn chỉ nuôi một con thì chúng vẫn có thể đẻ được. Khi đẻ trứng chúng sẽ bò lên khỏi mặt nước và đẻ trứng cách đó tầm 3cm.
Đó là những nguyên nhân có thể khiến cho ốc táo thường xuyên bò ra ngoài. Bạn hãy xác định rõ và đưa ra cách giải quyết kịp thời để tránh tình huống đáng tiếc có thể xảy ra.
Cách nuôi ốc táo sinh sản
Ốc táo sinh sản theo cặp, khác với các loài ốc thủy sinh khác. Tức là chúng cần phải có một ốc cái và ốc đực để có thể thụ tinh cho chúng.
Nếu bạn muốn kích thích cho ốc táo sinh sản thì hãy hạ mực nước bể cách mặt bể tầm 10-12cm. Khi con cái đẻ trứng chúng sẽ bò lên khỏi mặt nước tầm 3cm và đẻ trứng tại đó.
Trứng ốc táo có màu hồng nhạt và có hình dạng kén, giống như trứng của ốc bươu vàng.
Kén trứng ốc táo dính ở thành bên bể cá và có thể chứa tới hơn 100 trứng.
Trứng ốc táo bao lâu thì nở?
Nếu có đủ độ ẩm cùng với nhiệt độ thích hợp thì trứng sẽ nở trong vòng khoảng 2-4 tuần. Sau đó ốc con sẽ rơi xuống nước và phát triển. Thời tiết ấm sẽ giúp cho trứng ốc nở nhanh hơn.
Bạn nên tránh việc động chạm nhiều vào trứng trong một vài ngày. Lý do bởi bạn có thể vô tình làm vỡ bọc trứng nếu không cẩn thận.
Cách ấp trứng ốc táo
Cách 1: Để trứng yên trên thành bể
Bạn có thể chỉ để yên trứng trên thành bể thì trứng vẫn sẽ có đủ độ ẩm và nhiệt độ để nở. Khi trứng nở ốc con sẽ tự rơi xuống bể.
Cách 2: Ấp trứng ở nơi an toàn
Nếu ốc của bạn đẻ trứng ở nơi không an toàn thì bạn sẽ cần phải di dời trứng đi để ấp.
- Bạn cần đợi 1-2 ngày sau khi trứng được đẻ để nhấc chúng đi. Khi vừa mới được đẻ thì trứng sẽ mềm như thạch. Càng để lâu thì vỏ trứng sẽ càng cứng hơn và bạn có thể dùng dao cạo hoặc vật gì mỏng để có thể cạo trứng ra khỏi bể mặt bám.
- Giữ cho trứng ốc luôn được ẩm. Bạn có thể sử dụng cốc nhựa, đặt chiếc khăn ẩm vào bên trong và thả nổi trên bể cá. Bạn cũng nên đậy cốc lại để tránh cho nước vào bên trong.
- Kiểm tra cốc hàng ngày và đảm bảo khăn luôn ẩm. Trứng ốc có màu hơi hồng sau đó sẽ dần đen lại và đục dần khi ốc sắp nở.
- Khi ốc nở thì chúng cần được cho xuống dưới nước nhanh nhất có thể.
Nếu bạn không muốn nuôi ốc táo sinh sản thì không cần quá lo lắng. Bạn chỉ cần nhấc và vứt trứng của chúng đi khi thấy trứng dính trên thành là được.
Ốc táo có ăn cá con không?
Ốc táo sẽ không ăn cá con. Chỉ trừ trường hợp cá con mới đẻ chưa bơi được, ốc táo có thể sẽ vô tình ăn phải chúng.
Tổng kết
Ốc táo không phải là loài ốc khó nuôi nhưng bạn vẫn cần phải chú ý một chút đến môi trường và cách cho chúng ăn. Nếu muốn bạn có thể dễ dàng nuôi sinh sản loài ốc này. Chẳng mấy chốc bạn sẽ có hàng chăm con ốc con với đủ các loại màu sắc khi chúng lớn lên. Bạn cần phải đảm bảo có chỗ để nuôi ốc và tránh việc phóng sinh ốc khi nuôi không hết bởi ốc táo là loài xâm lấn và có thể gây nguy hiểm cho môi trường.