Cá neon là một trong những loài cá phổ biến nhất trong cộng đồng thủy sinh. Chúng dễ nuôi, hiền lành, có kích thước nhỏ, phù hợp cho hầu hết mọi bể cá. Dù cho cá dễ chăm sóc nhưng nuôi loài cá này sinh sản lại tương đối khó khăn.
Cá neon chỉ sinh sản nếu nước bể nuôi có điều kiện tương đồng với môi trường sống tự nhiên của chúng. Trong trường hợp này là nước ở khu vực sông amazon, nơi có dòng chảy chậm, nước đen, mang tính axit và chứa ít khoáng.
Trong bài viết này mình sẽ hướng dẫn bạn cách nuôi cá sinh sản, cách nhận biết cá sắp sinh sản và cách nuôi cá neon bột.
Chọn cặp cá neon
Phân biệt giới tính cá neon đôi khi có thể khó khăn bởi cá đực và cá cái không có nhiều điểm khác biệt. Điểm khác biệt duy nhất chỉ là kích cỡ của chúng.
Thông thường, cá neon cái sẽ to hơn, có bụng tròn hơn so với cá đực. Vạch xanh trên người cá cái có thể sẽ hơi cong, trong khi đó, vạch xanh trên cá đực sẽ là một đường thẳng.
Tập tính sinh sản.
cá neon không có tập tính chăm con vậy nên bạn cần phải tách riêng trứng và cá bố mẹ ra sau khi chúng đẻ.
Bạn cần lưu ý:
- Cá neon không nên được nuôi sinh sản trong bể cộng đồng
- Chúng nên được dưỡng trước khi ghép cặp và sinh sản
- Bạn cần phải tách riêng cá bố mẹ và trứng sau khi phát hiện cá đẻ để tránh việc chúng ăn mất trứng
Chuẩn bị bể để dưỡng cá
Đây là bước tùy chọn. Tuy vậy, bạn vẫn nên dưỡng cá trước để có thể sinh sản cá có khả năng thành công cao hơn.
Bạn nên chọn một con đực có màu sắc đẹp, con cái có bụng tròn to. Thông thường, để sinh sản thì bạn chỉ cần một cặp cá đực và cá cái là được, bạn cũng có thể nuôi sinh sản vài cặp cá trong cùng một bể nếu muốn.
Khi chuẩn bị bể để dưỡng cá thì bạn nên chuẩn bị để đủ to, tầm khoảng 3l nước cho mỗi một con cá.
Bạn không cần phải sử dụng lọc trong bể riêng miễn là bạn có thể thay nước từ khoảng 20 đến 30% lượng nước bể mỗi ngày.
Khi đã chuẩn bị bể để dưỡng cá đực và cá cái riêng thì bây giờ là thời điểm bạn cần cho chúng ăn thức ăn chất lượng tốt. Để kích thích cho cả sinh sản, bạn cần cho chúng ăn thức ăn giàu protein như là trùn chỉ trùng huyết và artemia từ 2 đến 3 lần mỗi ngày. Tim bò cũng là loại thức ăn cho cá tốt nếu bạn có thể chuẩn bị được. Bạn cũng có thể cho chúng ăn các loại thức ăn khô giàu protein khác nếu muốn.
Quá trình dưỡng cá nên kéo dài từ khoảng 3 đến 4 ngày sau đó thì bạn nên ghép cặp cho chúng theo tỉ lệ một đực và hai cái vào trong bể sinh sản riêng.
Sau vài ngày, khi cá đã béo, đầy trứng thì bạn có thể bắt đầu ghép cặp cho cá.
Yêu cầu cho bể sinh sản.
Bể cho cá sinh sản nên có kích thước tối thiểu vào khoảng 30 lít. Trong bể không nên có dòng chảy hoặc chỉ có dòng chảy nhẹ. Tốt nhất là bạn sử dụng lọc vi sinh, loại lọc này có thể cung cấp dòng chảy nhẹ trong bể và sẽ không hút trứng hoặc cá con.
Cá neon là loài cá khá kén chọn khi sinh sản. Chúng chỉ đẻ khi mà bể thỏa mãn được một số yêu cầu nhất định. Đó là bể cần phải có pH thấp, nước đen và nước mềm.
Để có thể tạo nước đen có pH thấp thì bạn có thể sử dụng lá bàng khô hoặc là peat moss để rải xuống dưới đáy nền. Bạn có thể dễ dàng mua được peat moss trên mạng hoặc là trong các cửa hàng cây cảnh. Về nguồn nước thì bạn nên sử dụng nước lọc RO để có thể loại bỏ khoáng, giúp mô phỏng lại môi trường sống tự nhiên của cá tốt hơn.
Nhiệt độ bể nên vào khoảng 25 độ C, độ pH khoảng 5.5-6 là tốt nhất.
Ngoài ra, bạn nên cho thêm rêu, rong và trong bể để cá có thể đẻ trứng vào trong đó.
Để sinh sản thì bể không nên được chiếu sáng nhiều, bạn có thể che sáng quanh bể để cá cảm thấy thoải mái hơn. Bể ghép cặp cá cũng nên được đặt ở nơi ít người qua lại để tránh cá bị stress.
Ghép cặp cá và dấu hiệu cá sinh sản
Bây giờ bạn có thể bắt đầu tiến hành ghép cặp cho cá. Nếu mọi thứ thuận lợi thì cặp sẽ sẽ bắt đầu giao phối vào một hoặc hai ngày sau. Khi đó cá đực sẽ bắt đầu bơi gần cá cái. Đôi khi, cá đực sẽ có hành vi bơi kỳ lạ như là bơi theo hình vuông, đột ngột tăng tốc và dừng lại.
Khi cá cái sẵn sàng đẻ trứng, chúng sẽ đẻ khoảng 60-130 quả để cá đực có thể thụ tinh.
Trứng cá neon nhỏ, có màu trắng, vàng và có hình tròn. Bạn có thể sẽ thấy trứng cá dính trên kính, trên rêu hoặc trên bề mặt lá nếu để ý kỹ.
Tách riêng cá bố mẹ
Cá neon không có tập tính chăm con vậy nên bạn cần phải tách riêng cá bố và mẹ ra để tránh việc chúng ăn mất trứng hoặc là cá con.
Ấp trứng
Một khi bạn phát hiện thấy trứng bạn cần phải lập tức tách cá bố mẹ và trứng ra hai bể khác nhau. Để để ấp và nuôi cá con nên có thể tích tối thiểu vào khoảng 30 lít nước.
Trứng cá bị nấm là nguyên nhân phổ biến nhất khiến cho cá con chết, không thể nở được.
Để ngăn ngừa nấm phát triển trên trứng thì bạn cần phải cho bể có dòng chảy nhẹ, tốt nhất là bạn nên sử dụng loại lọc vi sinh (lazada). Lọc vi sinh chúng có thể vừa cung cấp oxy cho trứng cá vừa cung cấp dòng chảy để khiến không để khiến nước không bị tù đọng. Hơn hết nữa, loại lọc này sẽ không thể hút được trứng cá vào bên trong.
Ngoài sử dụng lọc vi sinh thì bạn nên sử dụng thêm xanh methylen (lazada) để ngăn ngừa sự phát triển của nấm. Nhiều người nuôi và sinh sản cá ở các trại cá cũng sử dụng xanh methylen để diệt nấm trên trứng cá. Xanh methylen là chất an toàn, miễn là bạn sử dụng đúng liều lượng của nhà sản xuất thì chúng sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe của trứng cũng như cả con.
Dưới điều kiện thông thường, trứng sẽ nở sau khoảng 1 ngày. Sau khi trứng nở thì cá neon con sẽ chưa thể bơi được. Vào thời điểm này, cá con sẽ hấp thụ dinh dưỡng từ noãn hoàng, sau khoảng 3 ngày sau khi cá con nở, noãn hoàng sẽ dần biến mất, sau đó cá con có thể tự do bơi lội và kiến thức ăn.
Cho cá con ăn
Sau khi bạn thấy cá con đã có thể bơi lội được thì đây là thời điểm bạn cần cho chúng ăn . Bạn lưu ý là không phải mọi quả trứng đều nở cùng lúc và cá con sẽ không có tốc độ phát triển giống như nhau. Tuy vậy bạn cần phải cho chúng ăn ngay khi phát hiện ra có cá con có thể bơi được.
Thức ăn tốt nhất cho cả con là artemia ấp nở. Bạn có thể tự ấp nở artemia bằng cách mua trứng artemia (lazada) và bộ ấp trứng (lazada).
Xem thêm: Cách ấp nở artemia nước mặn
Nếu bạn không có điều kiện để tự ấp artemia thì bạn có thể mua tại các cửa hàng cá cảnh. Ngoài ra thì bạn cũng có thể cho cá con ăn artemia sấy khô.
Xem thêm: Cách cho cá con ăn artemia sấy khô
Nếu bạn chưa có thời gian chuẩn bị thì trong một vài ngày đầu bạn có thể sử dụng lòng đỏ trứng gà hòa với nước để cho cá con ăn.
Bạn nên cho cá con ăn nhiều lần trong ngày mỗi lần chỉ nên cho chúng ăn một lượng thức ăn ít vừa đủ. Bạn cần tránh việc cho cá con ăn quá nhiều, có thể dẫn đến tình trạng thức ăn dư thừa và làm bẩn nước. Dấu hiệu để biết cả con đã no là chúng không ăn thêm thức ăn và bụng của cá con bắt đầu tròn và căng lên.
Bạn có thể sử dụng artemia để nuôi cá con từ lúc bé cho đến lúc chúng trưởng thành. Hoặc bạn cũng có thể dần dần cho chúng làm quen với thức ăn sấy khô khi cá con lớn hơn.
Khi nuôi cá con thì giữ chất lượng nước sạch cũng là vô cùng quan trọng bạn cần thay từ 10 đến 15% nước mỗi tuần.
Sau khi cả con bắt đầu lớn hơn thì bạn cần phải cho chúng ra bể cá to hơn và tiếp tục cho cá ăn thức ăn tốt cộng với thay nước thường xuyên.
Kết lại
Nếu bạn đã quen với việc nuôi các loài cá đẻ con như là cá bảy màu hoặc cá mún thì nuôi cá neon sinh sản có thể sẽ tương đối khó khăn hơn. Đó là bởi vì bạn cần phải chuẩn bị nhiều bể riêng để dưỡng cá và ghép cặp cũng như để tách riêng trứng cá con ra.
Tuy nhiên việc sinh sản loài cá này có thể sẽ là trải nghiệm tuyệt vời bất kỳ ai cũng nên thử một lần.
