Cá vàng là loài cá dễ nuôi, dễ chăm sóc tuy nhiên nuôi chúng sinh sản không phải là việc đơn giản. Không giống như nuôi cá bảy màu, bạn cần phải chuẩn bị nhiều thứ hơn nếu muốn nuôi cá vàng sinh sản.
Cách để nuôi cá vàng sinh sản thành công
Để nuôi cá vàng sinh sản thành công thì bạn cần phải cung cấp cho cá đủ không gian, cho cá đầy đủ dinh dưỡng cộng với nước sạch. Ngoài ra nếu có thể thì bạn nên đảm bảo các thông số nước nuôi cá vàng hợp lý như là nhiệt độ, độ cứng và độ pH.
Trước khi đinh nuôi cá vàng sinh sản bạn nên có đủ không gian để nuôi cá trưởng thành cũng như là cá con.
Các loại dụng cụ, thiết bị bạn cần chuẩn bị là:
- Bể nuôi cá trưởng thành, ít nhất là vào khoảng 100 lít cho một cặp cá.
- Bể nuôi cá con (30-60 lít)
- Cây thủy sinh (Các loại rong, rêu thủy sinh (lazada) hoặc nếu không bạn có thể sử dụng các loại len cotton để làm giá thể cho cá đẻ)
- Lọc vi sinh (lazada) để sử dụng cho bể cá con
- Xanh methylen (lazada) để ngừa nấm trên trứng cá
Khi mua cá vàng thì bạn nên mua cá đã trưởng thành thay vì đợi chúng trưởng thành bởi bạn chỉ có thể xác định giới tính của cá khi cá đã đủ lớn. Cá vàng có thể trưởng thành và xác định được giới tính khi đạt 1 năm tuổi.
Bạn có thể mua một cặp cá hoặc nuôi nhiều cá đực và một con cá cái để tăng khả năng sinh sản thành công.
Các phân biệt cá vàng đực và cá vàng cái
Khi cá vàng đã trưởng thành thì bạn có thể phân biệt cá đực và cá cái dựa vào ngoại hình.
Khi cá đực vào mùa sinh sản thì chúng sẽ có những đốm trắng nhỏ ở khu vực gần mang.
Trong khi đó cá cái sẽ có màu đậm, mập hơn bởi người chúng có chứa trứng. Khu vực gần hậu môn của cá cũng sẽ có ống trắng nhỏ hơi lồi ra.
Ngoài ra thì con đực sẽ đuổi con cái vào mùa sinh sản. Tuy nhiên, bạn không nên dựa vào đặc điểm này khi chỉ có một cặp cá bởi đôi khi các con đực cũng có thể đuổi nhau trong trường hợp không có cá cái.
Làm bể sinh sản cho cá vàng
Bước đầu tiên bạn cần làm đó là làm bể để có thể giúp cho cá vàng dễ sinh sản nhất. Bạn cần bể chính, lọc, cây thủy sinh hoặc là len cotton để làm giá thể cho cá đẻ.
Nếu bạn không có len cotton thì bạn có thể sử dụng các loại lưới hoặc là các loại sỏi lớn để có thể bảo vệ trứng. Cá vàng có thể ăn trứng của bản thân nếu chúng nhìn thấy.
Sau đó bạn hãy đổ đầy nước và chạy lọc trong một tuần để hệ vi sinh trong bể có thể ổn định. Bạn có thể đẩy nhanh quá trình này bằng cách sử dụng nước, vật liệu lọc từ bể khác. Trong khi chờ bể ổn định thì bạn hãy làm trước một bể khác để nuôi cá con nếu bạn muốn tách nuôi riêng cá con ra bể khác.
Dấu hiệu cá vàng sắp đẻ
Cá vàng đực khi đến thời điểm chuẩn bị sinh sản sẽ nổi những đốm trắng ở nắp mang và vây. Cá cái nhìn sẽ béo hơn so với bình thường.
Cá đực khi đó sẽ đuổi cá cái vòng quanh bể, cố đụng vào bụng cá cái. Hành động này đôi khi có thể bị nhầm lẫn với việc cá tấn công lẫn nhau.
Sau khi cá đực thực hiện hành động này thì cá cái sẽ bơi đến khu vực trồng nhiều cây hoặc có giá thể và đẻ trứng. Cá vàng sẽ đẻ rất nhiều trứng và trứng cá sẽ khá dính, bạn có thể thấy trứng cá dính lên giá thể, cây thủy sinh hoặc là ở phía dưới đáy nền. Khi cá đực thấy cá cái đẻ trứng thì chúng sẽ bơi lại gần khu vực đẻ trứng để thụ tinh.
Làm gì với trứng cá vàng?
Cá vàng không phải là loài có tập tính chăm con, chúng sẽ ăn cá con nếu có cơ hội. Vậy nên bạn không nên để mặc cá trưởng thành trong bể quá lâu. Bạn có thể rời giá thể, hút trứng cá con sang bể cá bé hơn hoặc là vớt cá bố mẹ sang bể khác.
Đảm bảo nhiệt độ
Trứng nên được giữ ở môi trường có nhiệt độ từ 21-24oC, tại nhiệt độ này trứng sẽ nở sau khoảng 4 ngày. Nếu nước nóng hơn hoặc lạnh hơn thì tỉ lệ trứng nở thành công cũng có thể bị ảnh hưởng.
Sục khí
Bể trứng cần được sục khí đầy đủ để đảm bảo cung cấp đủ dòng chảy và oxy cho cá bột. Nếu bể sục khí ít, trứng cá và cá bột sẽ có tỉ lệ sống thấp hơn, gặp nhiều vấn đề về nấm và vi khuẩn do trong bể bị thiếu dòng chảy.
Xanh methylen để ngăn ngừa nấm
Sau khoảng một ngày, trứng không được thụ tinh sẽ chuyển màu trắng đục và trứng được thụ tinh sẽ trở nên trong suốt, khó nhìn thấy hơn. Trứng không được thụ tinh sẽ xuất hiện nấm sau khoảng hai ngày. Những loại nấm này có thể sẽ lan sang những quả trứng tốt nếu không được kiểm soát.
Bạn sẽ không thể tách riêng trứng hỏng ra được bởi làm vậy gần như là không thể và sẽ tốn rất nhiều thời gian. Việc bạn cần làm bây giờ là nhỏ vài giọt xanh methylen vào để ngăn ngừa nấm. Liều lượng không quan trọng, hãy nhỏ đến khi nước hơi chuyển xanh.
Sự phát triển của trứng
Sau khoảng hai ngày bạn sẽ bắt đầu thấy được trứng cá bột. Hai ngày sau đó thì cá sẽ bắt đầu chui ra khỏi vỏ trứng. Cá con sẽ giành hầu hết thời gian nằm dưới đáy bể trong khoảng thời gian này.
Hãy đảm bảo rằng bể của bạn không có váng bởi sau khi trứng nở cá sẽ bơi lên mặt nước để đớp không khí và giúp làm phồng túi khí của chúng và giúp chúng bơi được.
Cá bột sau khi nở sẽ dài tầm 5mm, sau khi chúng nở chúng sẽ bơi đến vật gần nhất và tự dính bản thân ở trên đó. Một vài ngày tiếp theo cá bột sẽ sử dụng dinh dưỡng từ noãn hoàng để cung cấp năng lượng nên bạn không cần cho chúng ăn.
Trong giai đoạn này bạn có thể nhấc vật liệu chứa trứng cá ra ngoài. Đảm bảo rằng khi bạn nhấc ra không có cá con bị mắc kẹt ở bên trong bởi sau khi chúng nở cá bột thường sẽ rúc vào các loại vật liệu đó.
Khi cá bột bắt đầu bơi được
Sau khoảng một đến hai ngày thì cá bột sẽ bắt đầu bơi xung quanh và tìm kiếm thức ăn. Trong thời gian này bạn nên cho chúng ăn artemia mới ấp nở. Nếu bạn tự ấp nở artemia thì bạn cần ấp chúng trước bởi trứng artemia chỉ nở trong khoảng 24 tiếng sau khi ấp.
Bạn có thể sử dụng bộ ấp trứng (lazada) và trứng artemia (lazada) để tự mình ấp nở thức ăn cho cá con. Trong trường hợp bạn không có thời gian để ấp thì bạn có thể mua artemia đông lạnh ngoài cửa hàng cá cảnh hoặc là sử dụng artemia sấy khô (lazada).
Sau khi bạn thấy toàn bộ cá con bắt đầu bơi được rồi thì hãy hút bỏ bớt vỏ trứng ở dưới đáy bể ra ngoài, hút bớt cá bột chết, trứng, thức ăn thừa,..
Độ sạch của bể là yếu tố quan trọng và dễ kiểm soát nhất. để quyết định sự thành công nuôi cá bột của bạn.
Tiếp theo đó bạn hãy thay tầm 15-20% lượng nước trong bể bằng nước được khử clo ở cùng nhiệt độ để loại bỏ bớt xanh methylen trong nước.
Bạn nên sử dụng lọc vi sinh trong bể cá bột, các loại lọc khác có thể sẽ hút cá bột vào bên trong.
Trong thời gian nuôi cá bột thì bạn cần phải đảm bảo nhiệt độ giữ trong khoảng 21-24, tránh làm nhiệt độ dao động quá nhiều trong hai toàn đầu tiên.
Cho cá bột ăn
Bạn hãy cho cá bột ăn artemia mới ấp nở sau khoảng 2 ngày sau khi cá nở.
Bạn cần cho cá đủ ăn để giúp chúng phát triển nhanh nhất. Khi cho cá ăn thức ăn tươi sống thì số lượng thức ăn cho cá ăn không quan trọng. Cá con cần được cho ăn nhiều và liên tục, thời gian tiêu hóa thức ăn của cá con rất ngắn. Bạn nên cho cá ăn liên tục, cách để cá có nguồn thức ăn sẵn sàng từ sáng đến tối là cho chúng ăn artemia tươi mới ấp.
Khi cho cá ăn thức ăn đông lạnh thì bạn cần chú ý đến lượng thức ăn hơn. Nếu cho ăn quá nhiều mà cá con không kịp ăn thì thức ăn sẽ bị hỏng khá nhanh. Bạn chỉ nên cho cá con ăn lượng thức ăn đủ để ăn hết trong vòng 5 phút. Khi cá con được cho ăn thức ăn đông lạnh thì thời gian tiêu hóa thức ăn sẽ lâu hơn. Bạn cần quan sát thời gian cá bột tiêu hóa thức ăn để điều chỉnh các quãng thời gian cho ăn hợp lý.
Cách thay nước cho cá bột
Bạn cần đảm bảo nước thay cho bể cá bột ở cùng nhiệt độ, chỉ cần thay đổi nhiệt độ nhỏ trong khoảng thời gian này cũng đủ khiến cá bị chết. Bạn nên thay 20-25% hai ngày một lần và tránh làm nước động quá mạnh khi thay nước để không làm hại đến cá bột.
