Mọi loài vật đều cần phải ngủ hoặc nghỉ ngơi theo cách nào đó để có thể nạp năng lượng, sửa chữa cơ thể. Cá cũng không phải là trường hợp ngoại lệ. Chúng cũng có ngủ nhưng tập tính ngủ của cá sẽ khác so với thú một tẹo.
Thông thường với các loài thú thì bạn có thể biết được khi nào chúng ngủ, khi đó chúng thường sẽ nằm, nhắm mắt và không cử động. Khi đó, phần của não gọi là “tân vỏ não” sẽ ngừng hoạt động.
Tuy nhiên, cá không có mí mắt nên chúng không nhắm mắt được. Hơn hết nữa, chúng cũng không có vùng tân vỏ não.
Vậy cá ngủ như thế nào? Và làm sao để biết được chúng đang ngủ?
Cá ngủ như thế nào?
Trong hầu hết trường hợp khi cá ngủ, chúng sẽ nằm im, mang của chúng sẽ hoạt động chậm lại.
Khi ngủ cá sẽ không trải qua giai đoạn REM (giai đoạn đầu tiên khi con người và thú khi mới bắt đầu ngủ)
Hầu hết các loài cá đều không cử động khi ngủ. Một số khác thì cần phải hoạt động và bơi liên tục, có thể kể đến là cá mập hoặc cá ngừ. Lý do là bởi chúng chỉ có thể lấy được oxy qua mang khi chúng bơi.
Cá ngủ ở đâu?
Một số loài cá sẽ tìm chỗ kín đáo để nằm ngủ như là các loại hang, khe, lá cây trong bể để ngủ. Có nhiều loài khác thì sẽ mặc kệ và trôi trong nước.
Một số khác thì sẽ đào cát và chui xuống dưới đó để ngủ.
Nhiều khi nếu bạn nuôi cá betta, bạn có thể thấy chúng nằm im bất động trên nền bể hoặc là trên lá cây. Khi đó nhiều người sẽ nghĩ rằng chúng đã chết nhưng thực ra cá betta chỉ đang ngủ mà thôi.
Cá ngủ khi nào
Lịch ngủ của cá cũng sẽ gần tương tự với người và thú, chúng sẽ ngủ sau khi tắt đèn một lúc. Đó là với các loài cá hoạt động vào ban ngày.
Ngoài ra, cũng có thể có một số loài hoạt động vào ban đêm thì sẽ dành hầu hết thời gian buổi sáng để trốn và ngủ.
Một số loài cá hoạt động về đêm có thể kể đến là các loài hoạt động tầng đáy như là cá pleco và các loại chạch.
Vậy nên bạn cũng cần phải lưu ý khi nuôi chung các loài cá quá nhỏ chung với cá dọn bể quá lớn. Vào bên đêm, khi cá nhỏ ngủ dưới đáy bể thì cá pleco có thể sẽ vô tình bắt được và giết con cá đó.
Một số loài cá thì có thể sẽ không ngủ khi chúng chăm con, một số khác thì sẽ không ngủ khi chúng đang còn nhỏ, khoảng từ 0-5 tháng tuổi. Đây có thể coi là cơ chế tự vệ để chúng có thể bảo vệ con nhỏ ngoài tự nhiên.
Làm sao để biết cá đang ngủ
Các dấu hiệu cho thấy cá đang ngủ có thể kể đến là:
- Cá nằm im không cử động trong khoảng thời gian dài.
- Cá không phản ứng lại với cử động bên ngoài
- Cá có hành vi này vào ban đêm hoặc vào cùng thời điểm trong ngày trong thời gian dài
Cá cảnh có bị mất ngủ không
Giống như người, cá cũng có thể bị mất ngủ. Khi bị mất ngủ trong thời gian dài thì sức khỏe của cá cũng có thể bị ảnh hưởng, bị stress, suy giảm miễn dịch và có thể bị chết.
Vậy nên duy trì thời gian chiếu sáng đều đặn hàng ngày để đồng hồ sinh học của cá có thể ổn định là rất quan trọng.
Để làm được vậy thì thay vì bật tắt đèn bằng tay bạn nên có hẹn giờ cho đèn thủy sinh. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại đèn có cơ chế hẹn giờ.
Nếu đèn không có thì bạn có thể đầu tư một chiếc ổ cắm hẹn giờ để có thể điều khiển thời gian chiếu sáng cho bể cá tốt hơn.
Kết lại
Cá vẫn có thể ngủ giống như người. Tuy nhiên vì không có mí mắt nên chúng sẽ không thể nhắm mắt khi ngủ được.
Khi ngủ thì thường cá sẽ không hoạt động và nằm trên lá cây, nền hoặc là trôi trong nước.
Để cá có thể khỏe mạnh thì bạn cần phải cho chúng thời gian chiếu sáng mô phỏng ánh sáng mặt trời ngoài tự nhiên, đó là đèn cần phải được bật tắt đều đặn hàng ngày.
Bạn có thể làm vậy bằng cách sử dụng đèn thủy sinh có cơ chế hẹn giờ hoặc là mua một chiếc ổ cắm hẹn giờ.