CO2 là thành phần không thể thiếu nếu bạn muốn có một thảm cỏ xanh hoặc rừng cây căng tràn sức sống trong bể thủy sinh. Tuy vậy, không phải ai cũng có điều kiện sở hữu bình CO2 hoặc họ chỉ muốn chăm bể cá bé, trang bị hẳn một bình CO2 thì có vẻ như là hơi quá. Một trong những giải pháp thay thế là sử dụng viên nén CO2 cho bể thủy sinh. Vậy viên nén đó có thực sự hiệu quả không và chúng ta có thể sử dụng chúng để thay thế cho bình khí CO2 cho bể được không?
Câu trả lời ngắn gọn là viên nén CO2 có rất ít tác dụng trong hồ thủy sinh. Chúng không những có ít tác dụng mà còn có thể làm tăng độ cứng nước trong bể thủy sinh.
Thành phần viên nén CO2
Viên nén CO2 là loại thuốc sủi, sau khi thả vào bể cá chúng sẽ từ từ tan ra và giải phóng CO2. Thành phần chính trong viên nén CO2 là baking soda (NaHCO3) và axit citric (C6H8O7).
Viên nén CO2 có hiệu quả không?
Đã có thử nghiệm đối với viên nén CO2 để kiểm tra tác dụng của chúng trong bể thủy sinh.
Cụ thể trong video, người kiểm tra sử dụng thử viên nén CO2 cho bể theo liều lượng khuyên dùng và kiểm tra thử mức độ CO2 trong bể, kết quả là không có gì thay đổi trong vòng 7 ngày sử dụng.
Không chỉ có ít tác dụng đối với bể thủy sinh, sau khi sử dụng viên nén CO2, người kiểm tra test thử nước và thấy độ cứng của nước tăng từ 5kh lên 10kh.
Do thành phần chính trong viên nén CO2 là baking soda (NaHCO3) và axit citric (C6H8O7), khi có nước, phản ứng xảy ra sẽ là NaHCO3 + C6H8O7 = CO2 + H2O + Na3C6H5O7. Natri citrat có công thức hóa học là Na3C6H5O7 và có tính kiềm nhẹ, vậy nếu sử dụng viên nén lâu thì độ kh của bể sẽ tăng lên, tuy rằng độ kh là cần thiết để có thể có độ ph cân bằng nhưng độ kh quá cao sẽ có khả năng gây hại cho cây và cá.
Hơn hết nữa CO2 có được từ phản ứng rất ít và bong bóng sủi lại to nên lượng CO2 hòa tan vào nước là không đáng kể.
Vậy để trả lời câu hỏi thì viên nén CO2 không thực sự hiệu quả, đặc biệt nếu bạn muốn chăm sóc bể về lâu dài.
Giải pháp nào thay thế cho viên nén CO2?
Mình luôn khuyên bạn nên mua hệ thống CO2 bình nhôm , tuy chi phí ban đầu có thể hơi đắt nhưng bạn sẽ dùng được mãi, chi phí nạp lại bình cũng rẻ.
Tuy nhiên nếu bạn có bể bé và không thực sự muốn dùng bình CO2 nhôm thì bạn có thể xem xét đến việc sử dụng
1. Bộ chế CO2
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại bộ chế CO2 như bộ chế CO2 Neo, bộ chế CO2 baking soda và acid citric, bộ chế bột mì và đường,…
Trong số đó mình thấy bộ hiệu quả nhất là bộ chế CO2 baking soda và acid citric, bạn không chỉ có thể tìm nguyên liệu một cách dễ dàng với giá rẻ mà còn có thể dễ dàng điều chỉnh lượng CO2 ra bể. Điểm trừ là bộ chế CO2 chỉ nên được dùng cho những bể bé.
Mình cũng đã sử dụng bộ chế CO2 này tầm 2 năm cho một bể nano và nó hoạt động khá hiệu quả, thời gian phải thay nguyên liệu tầm 1-2 tháng, ngoài ra còn phụ thuộc vào lượng CO2 đầu ra của bạn.
Vấn đề hay gặp phải là khi sử dụng bộ chế này là sau một khoảng thời gian, đầu ra khí của bộ chế sẽ dần dần bị tích tụ baking soda và làm luồng khí ra yếu hơn. Để khắc phục thì sau mỗi lần sử dụng bạn bơm ít dấm hoặc nước pha axit chanh vào nơi bị tắc khí để loại bỏ baking soda bị đóng cặn.
2. Bộ Kit Co2 Ista
Đây là bộ kit sử dụng một lần. Bộ kit bao gồm một bình bơm CO2 và một cốc thủy tinh.
Cách sử dụng vô cùng đơn giản, bạn dính cốc thủy tinh vào bên trong bể và bơm CO2 vào trong. CO2 sẽ dần dần được hấp thụ từ cốc vào trong nước. Điểm lợi của hệ thống này là cách sử dụng đơn giản, phù hợp cho người mới chơi và bình có kích thước nhỏ gọn. Điểm trừ là bạn sẽ phải bơm CO2 vào cốc mỗi ngày, lượng CO2 chỉ đủ dùng cho bể mini và về lâu dài, số tiền bạn phải bỏ ra sẽ lớn hơn nhiều so với sử dụng bộ chế CO2 hoặc sử dụng bình nhôm thay thế.
Bạn cũng có thể mua bình lẻ mới để sử dụng sau khi dùng hết CO2.
3. Bộ chế bình nhôm bằng đường và men vi sinh
Bộ chế này hoạt động khá đơn giản, bạn chỉ cần cho đường, men vi sinh vào và đợi một lúc, thường là vài tiếng để hỗn hợp lên men và bắt đầu sinh khí CO2.
Khi hết nguyên liệu thì bạn có thể tìm mua men và đường dễ dàng, giá tiền nguyên liệu cũng tương đối rẻ.
Với một lần sử dụng thì bạn dùng 200g đường, lượng CO2 có thể đủ dùng trong khoảng 2 tuần đến một tháng tùy lượng CO2 bạn bơm vào bể.
Có nên mở CO2 24/24 không?
Do nhiều bộ chế CO2 không có cơ chế để có thể đóng mở CO2 tự động nên nhiều người phải mở CO2 24/24. Câu trả lời là có thể, miễn là lượng CO2 được đưa vào bể cá không quá cao. Tuy nhiên nếu thời gian tắt đèn quá lâu thì bạn nên xem xét lại bởi việc mở CO2 liên tục có thể khiến cho cá/cây bị ngộp và ph trong bể bị giảm.
Kết luận
Nếu bạn đang có ý định sử dụng viên nén CO2 thì mình khuyên bạn nên suy nghĩ lại. Có những giải pháp bạn có thể lựa chọn cho bể thủy sinh nếu không muốn sử dụng bình CO2 nhôm, đó là sử dụng bộ chế CO2 hoặc bộ kit CO2 sử dụng một lần. Mỗi một phương pháp sẽ có ưu và nhược điểm riêng, mong bạn chọn được hệ thống CO2 phù hợp cho bể của mình.