Có nhiều phong cách khác nhau bạn có thể lựa chọn khi làm bể thủy sinh. Ngoài những phong cách làm bể truyền thống thì bạn có thể tham khảo phong cách biotop nếu bạn là người yêu thiên nhiên, muốn tạo ra một chiếc bể mang nét tự nhiên ở trong nhà.
Bể cá biotop là loại bể mô phỏng môi trường sinh sống tự nhiên của cá. Một số loại phong cách biotop phổ biến là bể nước đen, hồ Châu Phi, hồ ven biển,… Phổ biến nhất trong số đó là bể biotop mang phong cách amazon. Cũng dễ hiểu thôi bởi đây là khu vực rộng lớn, có rất nhiều loài cá cảnh chúng ta đang nuôi bắt nguồn từ đây như là cá neon, sóc đầu đỏ, cá chuột,…
Xem thêm: Các loại lá khô cho bể thủy sinh của bạn
Do đó trong bài viết này mình sẽ tập chung về phong cách này. Để làm một bể phong cách biotop amazon thì khá dễ. Các loại cá để nuôi trong bể cũng đa dạng để cho bạn chọn.
Các loại phong cách biotop amazon
Sông Amazon là con sống lớn, dài nhất thế giới với chiều dài hơn 6000km., chảy qua Peru, Brazil, Bolivia, Colombi, Ecuador (một số nơi cho rằng sông Nile dài hơn một tẹo). Do đó, không có gì ngạc nhiên khi dòng sông này có nhiều khu vực với khí hậu và thông số nước khác nhau. Ngoài ra, cũng còn có nhiều con sông khác trong khu vực Nam Mỹ với các loại thực vật và sinh vật, môi trường sống đa dạng.
Dưới đây là những khu vực nước phổ biến:
Khu vực nước trắng (whitewater)
Trái với tên gọi, khu vực nước trắng sẽ có nước hơi đục màu nâu. Dưới thềm sông sẽ không có hoặc có ít cây cối và chỉ có các loại cá nhỏ.
Để làm bể này thì bạn cần có bể lớn, khoảng trên 100 lít. Nền bể nên là nền sỏi nhỏ. Trong bể nên có nhiều lũa với nhiều không gian bơi lội cho cá. Bạn chỉ nên sắp xếp lũa và cây ở các góc xung quanh bể. Bạn có thể thả thêm các loại cây nổi như là rong hoặc bèo.
Các loại cây tốt cho bể là hẹ thẳng ở hậu cảnh, rêu ricca để gắn lên lũa, cây lưỡi mác, bèo nhật thả nổi.
Loại cá cho bể: cá chuột, cá thần tiên, cá tetra, cá rìu vạch,..
Khu vực nước trong (clearwater)
Bể với phong cách này có nước trong, nước có thể có dòng chảy nhanh hoặc chậm. Có hai dòng sông nước trong nổi tiếng nhất ở Nam Mỹ là sông Rio Xingu và Rio Tocantins. Khi con sông này hướng ra biển, nước chảy qua khu vực suối nhiều đá, số lượng đá này giúp tạo thành bộ lọc tự nhiên cho nước, giúp lọc hết cặn bẩn và bất kì các loại chất thải khác.
Độ pH của bể nền vào khoảng 6.9 – 7.3, độ cứng vào khoảng 5-12 Dh, nhiệt độ vào khoảng 24-28°C.
Nền bể nên có cát hạt nhỏ với đá kích thước từ nhỏ đến trung bình nằm rải rác xung quanh. Ở rìa xung quanh bể sẽ có những loại cây cao như là cây lưỡi mác, choi, hẹ nước,…
Loại cá cho bể: Cá chuột, cá dĩa, cá pleco, các loại cá tetra,..
Khu vực nước đen (blackwater )
Một trong những phong cách bể biotop nổi tiếng nhất – hầu hết tất cả khu vực rừng mưa đều có khu vực nước đen. Đây là khu vực nước chảy chậm, hơi mang tính axit. Nước có màu nâu, đen nhưng mà vẫn giữ được độ trong. Nguyên nhân cho màu sắc này là do nước chảy qua khu vực nhiều lá cây và rễ cây phân hủy, liên tục nhả tannin vào nước, khiến cho nước có màu nâu đồng. Nước khi đó sẽ mềm và mang tính axit.
Trong các bể nước đen thì nền bể sẽ là lá cây khô trên nền cát hoặc đất. Bể cũng sẽ có nhiều lũa, rễ cây. Độ pH bể vào khoảng 4.5, tối đa là 6.5. Nhiệt độ bể vào khoảng 27 – 30°C. Độ cứng vào khoảng 0-4 DH.
Để bể có thể chân thực hơn thì bạn có thể sử dụng đèn rọi.
Loại cây thủy sinh phù hợp cho bể là rong la hán ở hậu cảnh, cây lưỡi mác. Bạn có thể sử dụng rong đuôi chó thả nổi hoặc là trồng ở rìa cùng với rong la hán.
Loại cá phù hợp: Cá dĩa và cá thần tiên là hai loài cá phù hợp nhất, tiếp đó là cá chuột, cá tetra, cá pleco, cá phượng hoàng bolivia cũng là lựa chọn thú vị cho bể phong cách nước đen.
Các loại cá phổ biến cho bể biotop
1. Cá neon
- Tính cách: Hiền lành
- Kích thước: 3-5 cm
- Nhiệt độ nuôi: 21-27°C
- Độ pH: 6.0-7.0
- Độ cứng: 50 – 100 ppm
Có lẽ không ai còn xa lạ gì với loài cá neon khi đã nuôi cá được một thời gian. Đây là loại cá tetra phổ biến nhất với nhiều dòng cá neon khác nhau như là neon kim cương, neon vua, neon albino,…
Cá neon là dòng cá phổ biến nhất được nuôi trong các bể phong cách biotop Amazon.
Cá neon là dòng cá hiền lành, có màu sắc sặc sỡ. Để có thể chiêm ngưỡng được vẻ đẹp của chúng thì bạn cần nuôi cá theo đàn. Cá neon sẽ đỡ nhát hơn và bơi thành bầy nếu được nuôi từ 6 con trở lên.
2. Cá sóc đầu đỏ
- Tính cách: Hiền lành
- Kích thước: 5cm
- Nhiệt độ nuôi: 18-27°C
- Độ pH: 6.0-7.0
- Độ cứng: 50 – 100 ppm
Cá sọc đầu đỏ là loài tetra lớn hơn so với cá neon, tầm khoảng 5cm. Do đó cá có thể sẽ không nuôi chung được với các loại tép bé.
Cá có vẻ bề ngoài độc đáo với đầu đỏ, thân ánh bạc và đuôi có sọc đen trắng.
Cá sóc đầu đỏ là loài cá bơi đàn, vậy nên bạn nên nuôi chúng theo nhóm ít nhất từ sáu con trở lên.
3. Cá thần tiên
- Kích thước: 15cm
- Tính cách: Hơi dữ
- Nhiệt độ nuôi: 24-29°C
- Độ pH: 6.5-7
- Độ cứng: 0—100 ppm
Cá thần tiên là loài cá bơi đàn đẹp có nguồn gốc từ Nam Mỹ. Chúng có kích thước tương đối lớn, vào khoảng hơn 10cm nên bạn nên nuôi chúng trong những bể cá to.
Cá thần tiên là loài cá tương đối dữ. Nếu nuôi cùng những loài cá chung kích thước thì sẽ không sao. Nhưng cá thần tiên sẽ tấn công những loài cá bé khi được nuôi trong bể quá chật hoặc khi chúng bị thiếu thức ăn.
Do cá thần tiên có bộ vây dài và cao nên chúng sẽ thích sống trong bể cao thay vì rộng. Cá cũng thích những bể thủy sinh trồng cây cối mọc cao hoặc nhiều lũa giống như trong môi trường sống tự nhiên của chúng.
4. Cá dĩa
- Kích thước: 15cm
- Tính cách: Hơi dữ
- Nhiệt độ nuôi: 28-31°C
- Độ pH: 6-6.5
- Độ cứng: 0—70 ppm
Cá dĩa là loài cá sống tại amazon. Loài cá này thích khu vực nước ấm có dòng chảy chậm, nhiều cây cối. Chúng có thân hình dẹt, hình tròn với hoa văn đa dạng.
Cá dĩa vô cùng đẹp và phù hợp với những người nuôi đã có kinh nghiệm bởi giá thành của chúng khá đắt và cá dĩa lại dễ chết do chúng nhạy cảm với môi trường sống hơn các loài cá khác.
Để nuôi được cá dĩa thì bạn phải có nước rất mềm, hơi mang tính axit cộng với chúng phải được nuôi đàn trong một không gian lớn. Chúng phù hợp để nuôi trong bể có phong cách nước đen với cây cối mọc cao.
Cá dĩa là loài cá săn mồi, ăn các loại côn trùng, sâu bọ nhỏ và sẽ không làm phiền đến các loài cá lớn như cá phượng hoàng.
5. Cá tam giác
- Kích thước: 4cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 22-27°C
- Độ pH: 6.0-7.5
- Độ cứng: 50—150 ppm
Cá tam giác là loại cá bơi đàn ưa thích dòng chảy mạnh. Chúng là loài cá bơi đàn, có thân hình màu cam với mảng đen màu tam giác đặc trưng – lý do cho tên gọi. Cá tam giác là lựa chọn tốt cho những bể cá bé và có kích thước trung bình.
Bạn nên nuôi cá theo đàn ít nhất là 10 con. Cá tam giác có kích thước trung bình vào khoảng 4cm, không quá bé. Hơn hết nữa chúng cũng bơi rất nhanh nên bạn có thể nuôi chung cá tam giác với các loài cá lớn hơn một tẹo.
6. Cá xecan
- Kích thước: 8 cm
- Tính cách: hơi dữ và sẽ rỉa vây cá khác
- Nhiệt độ nuôi: 24-28°C
- Độ pH: 6.0-7.0
- Độ cứng nước: 100-250 ppm
Cá xecan là loài cá bơi đàn sống tầng giữa và cần phải nuôi theo nhóm gồm ít nhất là 5-6 con. Chúng có thể hơi hung dữ hoặc hung dữ nếu đàn của chúng quá bé hoặc được nuôi trong bể nhỏ. Nếu được nuôi trong đàn lớn thì chúng sẽ dành hầu hết thời gian tương tác với các con cùng loài và sẽ không đuổi cắn cá khác.
Cá xecan dù cho có tính cách đôi lúc cộc cằn nhưng nhờ vẻ đẹp của chúng thì loài cá này vẫn khá phổ biến trong cộng đồng thủy sinh.
7. Cá phượng hoàng bolivia
- Kích thước: 4 cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 23-26°C
- Độ pH: 6.5-7.5
- Độ cứng: 50—150 ppm
Tiếp theo là cá phượng hoàng Bolivia. Thật tệ khi những chú cá có nguồn gốc Nam Mỹ này không được đánh giá cao bằng những người anh em cùng họ với mình – cá phượng hoàng lam. Nhưng dù sao thì cá phượng hoàng Bolivia có thể là loài cá đẹp, sống khỏe cho những bể phong cách biotope amazon nước đen. Loài cá phượng hoàng này mang vẻ đẹp tự nhiên, có thể giúp cho bể thủy sinh có thêm nét hoang dã.
Chúng có thể được nuôi chung với các loài cá nhỏ hơn. Tuy nhiên, mình khuyên bạn nên tách những con cá phượng hoàng Bolivia này ra và nuôi chúng trong bể riêng khi mùa sinh sản bắt đầu. Những con cá phượng hoàng Bolivia này được cho là có tính phân định lãnh thổ và hung dữ trong quá trình sinh sản hoặc sinh sản bởi tính cách bảo vệ cao.
8. Cá mắt đèn
- Kích thước: 2cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 23-26°C
- Độ pH: 6.5-7.0
- Độ cứng: 20—200 ppm
Đây là loài cá tương đối mới trên thị trường Việt Nam hiện nay. Cá mắt đèn theo mình là lựa chọn thú vị để bạn có thể thử nuôi trong những bể phong cách biotope.
Trong tự nhiên, cá mắt đèn thường bắt đàn và bơi thành bầy hàng nghìn con. Bể nuôi cá mắt đèn cần có nước sạch với dòng chảy chậm.
Tuy là loài cá đẹp nhưng nuôi chúng sẽ khó hơn một tẹo so với các loài cá kể trên bởi cá mắt đèn là loài tương đối nhạy cảm với môi trường.
Ngoài trồng nhiều cây cối thì sử dụng lớp nền bể tối màu có thể giúp làm nổi bật màu sắc của loài cá thú vị này.
9. Cá rìu vạch
- Kích thước: 4cm
- Tính cách: hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 23-26°C
- Độ pH: 6.0-7.0
- Độ cứng nước: 20-200
Cá rìu vạch là loài cá cảnh nước ngọt thuộc họ Gasteropelecidae và có mối tương đồng với họ cá tetra như là các loài neon, sóc đầu đỏ hoặc cá nana. Ngoài tự nhiên, cá búa rìu sống tại các khu vực Nam và Trung Mỹ.
Bạn có thể dễ dàng thấy được tại sao chúng lại có tên gọi như vậy. Cá rìu vạch có thân hình mảnh, với vây ngực kéo dài ra nhìn như một chiếc rìu. Phần cơ ngực của cá khỏe, vì vậy chúng có thể nhảy rất cao khỏi mặt nước, để trốn chạy kẻ thù hoặc để săn mồi.
Chúng thích nước tại khu vực nhiệt đới do môi trường sống của chúng nằm ở đó. Vậy nên bạn giữ nước nuôi cá ở nhiệt độ ấm với độ pH hơi mang tính axit. Tuy vậy, cá vẫn có thể sống được ở các mức độ pH và độ cứng khác nhau.
Khi nuôi cá rìu vạch bạn nên nuôi chúng theo đàn từ 6-12 con bởi chúng là loài cá bơi theo đàn.
Chúng không phải là loài cá ưa hoạt động vậy nên bạn không cần bể cá quá to để nuôi cá lưỡi rìu. Kích thước bể nuôi tối thiểu là 75 lít cho một đàn cá 6 con. Chúng cũng hiền lành và bạn có thể nuôi chung cá rìu vạch với các loài cá hiền lành cùng kích thước khác như là cá tetra hoặc cá chuột.
10. Cá pleco
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 24-28°C
- Độ pH: 7.0-8
- Độ cứng: 100 – 250 ppm
Cá pleco có rất nhiều loại khác nhau, điển hình là pleco mũi lông, longfin hoặc là pleco thường. Bạn nên nhớ là bạn cần phải để ý đến loài pleco định nuôi vì chúng có thể lớn đến kích thước vô cùng lớn, có thể lên tới 30cm đối với loài pleco thường! Một số khác thì chỉ có kích thước trung bình vào khoảng 12-15cm.
Cá pleco là loài cá hiền lành, sẽ không bao giờ gây sự với cá chuột. Tuy nhiên, thỉnh thoảng chúng vẫn có thể tranh ăn với cá chuột, vậy nên bạn cần phải cho cá chế độ ăn đa dạng. Với chế độ ăn giàu protein dành cho cá chuột và viên tảo, rau củ quả luộc cho cá pleco.
11. Cá chuột
- Kích thước: 4 cm
- Tính cách: Hiền lành
- Nhiệt độ nuôi: 23-26°C
- Độ pH: 6.5-7.5
- Độ cứng: 50—150 ppm
Cá chuột là một trong những loài cá phổ biến nhất trong cộng đồng thủy sinh bởi tích cách hiền lành và độ dễ nuôi của chúng. Cá chuột đôi khi sẽ khá nhát nếu không được nuôi theo đàn vậy nên nếu bạn có ý định nuôi cá chuột thì bạn cần phải nuôi chúng theo đàn ít nhất là 6 con trở lên.
Cá chuột là một loài không thể thiếu nếu bạn muốn làm một bể phong cách biotope nước đen. Cá chuột có nhiều loại khác nhau, nếu như bể của bạn bé thì bạn có thể tham khảo dòng cá chuột pygmy.