Tép thanh mai: cách chăm sóc và sinh sản

Bạn đang muốn tìm kiếm loài tép giá rẻ, có khả năng ăn rêu hại tuyệt vời? Tép thanh mai sẽ là lựa chọn tuyệt vời dành cho bạn. Loài tép nhỏ bé này không cần chăm sóc nhiều, có thể sống khỏe, chịu được nhiều loại điều kiện môi trường khác nhau. 

Trong bài viết này mình sẽ nói về cách bạn có thể chăm sóc cho tép thanh mai được tốt nhất và nuôi chúng sinh sản. 

Về tép thanh mai

Tép thanh mai có nguồn gốc từ Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Ngoài tự nhiên, chúng sống tại những con suối nhỏ với nhiều cây cối. 

Tép thanh mai có tên tiếng anh là Racoon Tiger Shrimp.  là một loài thuộc dòng tép tiger, tuy vậy ngoại hình của tép thanh mai sẽ có vài điểm khác biệt so với tép tiger bình thường. Tép tiger thường sẽ có nhiều sọc đen nhỏ (khoảng 7 sọc) chạy dọc trên người. Trong khi đó tép thanh mai chỉ có 4 sọc đen lớn.

Thân hình của tép trong suốt, chạy dọc trên đó là các sọc đen hoặc là nâu lớn. Nếu nhìn kĩ, bạn có thể thấy trên người tép có những đốm nhỏ màu trắng, với đuôi hơi có ánh vàng hoặc cam. 

Tép thanh mai là một dòng thuộc chi Caridina – một loại tép lạnh. Vậy nên chúng sẽ thích nhiệt độ nước hơi mát một tẹo. Khi nhiệt độ nước mát chúng sẽ dễ sinh sản, tép con dễ phát triển hơn. Dù vậy, tép thanh mai vẫn có thể chịu được môi trường nước ấm hơn như các loài tép màu như tép anh đào. 

Cách chăm sóc cho tép thanh mai

Thông số nước

Tép thanh mai có thể sống tốt nếu nước có độ pH vào khoảng 5.5-7.5 với độ cứng TDS: 100-250 ppm, độ cứng GH: 5 – 6 dGH. 

Độ cứng khá quan trọng khi nuôi tép bởi tép sống trong môi trường thiếu khoáng sẽ khó sinh sản và dễ gặp các vấn đề liên quan đến lột vỏ. 

Xem thêm: Dấu hiệu tép thiếu khoáng và cách khắc phục. 

Tép thanh mai là dòng tép lạnh, vậy nên bạn nên nuôi chúng trong điều kiện nước mát, tốt nhất là vào khoảng 18 đến 22° C.

Bể nuôi tép nên có ammonia, nitrite bằng 0 và lượng nitrate ở mức độ thấp. Để đảm bảo các thông số này trong ngưỡng kiểm soát thì bạn phải châm vi sinh cho bể và cho bể chạy lọc trong vòng ít nhất là 1 tuần trước khi thả tép để hệ vi sinh có thể phát triển được. Hệ vi sinh sẽ giúp xử lý các loại chất độc tích tụ trong nước. Ngoài ra, bạn cũng cần phải thay nước thường xuyên cho tép. Lượng nước tối ưu nên được thay là vào khoảng 10-15% lượng nước bể một tuần.

Bể nuôi

Tép thanh mai có kích thước nhỏ, chỉ vào khoảng 2.5 cm và không tạo nhiều phân như cá, vậy nên bạn có thể nuôi tép với mật độ dày hơn. Tuy nhiên bạn chỉ nên nuôi 1 con cho mỗi một lít nước. Nếu nuôi nhiều hơn thì bạn phải chăm thay nước và dọn dẹp cho bể cũng như sủi oxy nhiều hơn. 

Khi nuôi tép thì bạn nên nuôi bể lớn, từ 30 lít trở lên. Lý do là bởi bể càng to thì nước càng ổn định, tránh tình trạng tép bị sốc nước do thay đổi nhiệt độ hoặc là thông số nước. 

Một khi tép đã quen với bể thì chúng sẽ sinh sản nhanh và nhiều, chẳng mấy chốc bạn sẽ có một đàn tép con trong bể mà thôi. 

Cho tép ăn gì?

Tép thanh mai là loài ăn tạp, chúng sẽ ăn bất kì cái gì chúng thấy, bao gồm thức ăn thừa cho cá, rêu, tảo, lá cây chết,… Khi bạn nuôi bể tép sinh sản riêng thì bạn có thể cho chúng ăn các loại thức ăn chuyên dành cho tép (lazada), kết hợp với các loại rau củ quả luộc. 

Bạn nên cho tép ăn chế độ ăn đa dạng, để có thể mô phỏng lại thức ăn ngoài tự nhiên của chúng, đề phòng tép bị thiếu chất. Canxi trong đồ ăn cũng khá quan trọng cho việc lột vỏ của tép. Nếu tép bị thiếu canxi thì sẽ dẫn đến tình trạng lột vỏ không thành công và chết. 

Dưới là bảng so sánh lượng canxi (mg)  có trong 100gam rau củ các loại. Bạn có thể luộc các loại rau này để cho tép ăn. 

Ngoài rau củ quả luộc thì tép thanh mai thích ăn rêu, đồ ăn thừa cho cá và các loại chất thải hữu cơ khác trong bể. 

Ánh sáng cho tép

Tép thanh mai không yêu cầu quá cao về ánh sáng, bạn chỉ cần đảm bảo bể nuôi tép được chiếu sáng khung giờ đều đặn hàng ngày là được. Bạn cũng có thể bật sáng lâu để bể có thể lên rêu, tạo nguồn thức ăn tự nhiên tốt cho tép. 

Xem thêm: Rêu trong bể cá có tốt không

Bạn cùng bể

Gần như mọi loài cá là đều là loài ăn tạp, chúng sẽ ăn bất kì loại đồ ăn nào vừa miệng, và đó đương nhiên là bao gồm cả tép. Như đã nhắc đến bên trên, tép thanh mai là loài tép nhỏ, chỉ lớn hơn 2cm một tẹp. Vậy nên chúng sẽ vừa miệng bất kể loài cá nào lớn từ 7cm trở lên. 

Có một số loài cá vẫn bắt nạt và rỉa tép, kể cả khi tép không vừa miệng cá.

Vậy nên nếu bạn muốn nuôi tép sinh sản thì bạn không nên nuôi chung chúng với bất kì loài cá nào. Chỉ trừ trường hợp đặc biệt duy nhất là cá otto. Loài cá này là loài ăn chay tự nhiên. Chúng chỉ ăn rêu trong bể và sẽ không quan tâm đến tép, kể cả tép con. 

Trong trường hợp bạn vẫn muốn nuôi chung cá với tép thì bạn phải cho tép nhiều chỗ trốn. Đồng thời bạn cũng nên nuôi chung tép với các loài cá nhỏ, hiền lành. 

Xem thêm: Các loài cá nuôi chung với tép

Các bệnh thường gặp

Các bệnh thường gặp nhất ở tép là tép bị gặp vấn đề khi lột vỏ hoặc tép bị sốc nước, stress. Ngoài ra tép cũng sẽ có thể bị nấm, bị ký sinh, nhiễm khuẩn hoặc là virus nhưng sẽ hiếm hơn. Lý do chủ yếu khiến cho tép bị stress, chết và bị bệnh là do môi trường không tốt. Để đảm bảo tép luôn khỏe mạnh thì bạn cần phải thay nước, hút cặn đáy bể, rửa lọc định kì. 

Bể nuôi tép sẽ dần dần tích tụ các chất gây hại về sau nếu không được chăm sóc thường xuyên. Bạn nên sử dụng cây hút cặn (lazada) để có thể dọn dẹp đáy bể và thay nước cho bể hàng tuần. 

Lượng nước tối ưu nên được thay cho bể là vào khoảng 10-15% lượng nước bể mỗi tuần. Thay nước cho bể định kỳ sẽ giúp cho tép luôn có nguồn nước sạch nhất và cũng giúp cho tép tránh được các bệnh có thể xuất hiện về sau. 

Ngoài ra, bạn cũng nên phải rửa lọc định kì, tốt nhất là khoảng 1 tháng một lần. 

Cách nuôi tép thanh mai sinh sản

Tép thanh mai có thể sẽ khó đẻ hơn so với các loài tép màu khác. Nếu bạn có thể cho chúng môi trường nước tốt, sạch với thức ăn tốt là chúng vẫn sẽ sinh sản nhanh chóng. Hầu hết mọi loài cá đều có thể ăn tép, đặc biệt là tép con nếu vừa miệng chúng. Vậy nên nếu bạn muốn nuôi tép sinh sản trong bể cá thì bạn cần phải cho chúng nhiều chỗ trốn, bể có cây cối dày đặc. 

Khi đến thời điểm sinh sản, tép thanh mai cái sẽ mang trứng ở gần phần đầu, còn được gọi là phần yên ngựa. Tép cái sẽ sẵn sàng sinh sản vào lần lột vỏ tiếp theo. 

Khi tép cái lột vỏ, chúng sẽ giải phóng pheromones vào trong nước, thu hút con đực. Đây cũng là một trong những lý do bạn có thể thấy tép thường xuyên bơi loạn xạ trong bể. Quá trình tép đực thụ tinh cho tép cái chỉ kéo dài vài giây. Con đực sẽ cố gắng bấu vào lưng con cái để thụ tinh cho trứng. 

Một khi trứng đã được thụ tinh thì trứng sẽ được chuyển xuống phía bên dưới bụng. Trứng tép thanh mai sẽ có màu đen. Tép cái sẽ giữ trứng, liên tục quạt chân bơi để trứng có thể có đủ oxy trong vòng 2-3 tuần. 

Trứng nở

Sau khoảng 2-3 tuần, bạn có thể sẽ nhìn thấy mắt tép con trong trứng nếu nhìn kĩ. Khi đó, trứng tép sẽ có thể nở vào vài ngày sau. Tép con khi nở sẽ nhìn giống hệt tép trưởng thành, chỉ khác là chúng nhỏ hơn mà thôi. Sau khi mới nở, tép con có thể tự do bơi lội và lẩn trốn kẻ thù. 

Chăm sóc cho tép con sẽ giống hệt như là chăm sóc cho tép trường thành. 

Bạn chỉ cần nhớ cho chúng nhiều chỗ trốn, đảm bảo đầu hút của lọc có mút bịt là được. Nếu bể không có quá nhiều cá thì khả năng cao là tép con có thể sống sót với số lượng lớn. Bạn không cần phải cho tép con ăn, chúng có thể tự sinh tồn, kiếm ăn dựa vào nguồn rêu, tảo tự nhiên trong bể. 

Tép thanh mai có thể ăn rêu tóc không?

Tép thanh mai có thể ăn rêu tóc. Tuy nhiên, chúng có thể từ chối ăn rêu tóc nếu trong bể có những nguồn thức ăn khác dễ kiếm hơn. Vậy nên nếu bạn muốn dọn rêu tóc thì bạn cần phải nuôi nhiều tép một tẹo và không cho chúng ăn các loại thức ăn khác. 

Xem thêm: Rêu tóc cho bể cá: nguyên nhân và cách khắc phục