Để nuôi tép thành công thì bạn cần phải để ý đến hàm lượng khoáng có trong nước. Tép cần khoáng để có thể lột vỏ, phát triển. Khoáng càng quan trọng nếu bạn đang nuôi tép con bởi chúng cần nguồn cung cấp khoáng liên tục để có thể thường xuyên lột vỏ, phát triển.
Tóm là là tép cần khoáng, vitamin để giúp trao đổi chất, hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn, tạo hormon và enzyme, tạo tế bào, tạo vỏ, kích thích sinh sản.
Nguồn cung cấp khoáng tốt cho tép là rêu tự nhiên trong bể và các loại thức ăn cho thêm. Trong bài viết này, mình sẽ nói về dấu hiệu tép bị thiếu khoáng, các loại khoáng tép cần và các cách để châm thêm khoáng cho nước.
Dấu hiệu tép bị thiếu khoáng
Tép khi bị thiếu khoáng sẽ sinh sản kém hiệu quả hơn, khoáng có ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng của trứng. Ngoài ra, khoáng cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình chống oxy hóa, phân chia tế bào, cải thiện sức đề kháng. Tép bị thiếu khoáng sẽ yếu, dễ bị bệnh hơn, cả những bệnh về ngoài vỏ hoặc là nhiễm trùng, vi khuẩn bên trong.
Thiếu khoáng cũng dẫn đến các vấn đề về hình thành vỏ của tép. Khiến cho vỏ quá mềm, mỏng, dẫn đến tình trạng vỏ bị dễ vỡ, tép bị hở cổ khi lột vỏ. Hoặc tép khi lột vỏ xong sẽ có vỏ mỏng. Khoáng trong nước cũng giúp tép hình thành sắc tố trên thân dễ hơn.
Tổng kết lại thì một số dấu hiệu nhận biết tép thiếu khoáng là:
- Tép sinh sản kém
- Tép yếu, dễ bị bệnh
- Tép bị mất màu
- Tép bị hở cổ
- Tép con bị chậm lớn
Tép hấp thụ khoáng bằng cách nào?
Tép có thể hấp thụ trực tiếp khoáng như là Canxi từ môi trường sống. Nhưng tép sẽ lấy khoáng chủ yếu thông qua thức ăn. Đối với vitamin cũng vậy.
Trong nước ngọt, tép luôn phải điều hòa áp suất thẩm thấu, tức là tép luôn phải đẩy nước ra ngoài cơ thể. Lý do là bởi độ mặn trong người tép lớn hơn so với độ mặn từ môi trường nên nước luôn đi vào trong cơ thể của tép. Tép phải hoạt động liên tục để đẩy nước ra, đối với cá cũng vậy. Khi cá bị bệnh về mang, thận thì chúng sẽ không thể đẩy được nước ra, kết quả là tép sẽ bị phình bụng, xù vảy.
Đây là lý do tép thích lấy khoáng từ đồ ăn hơn để không cần phải lấy thêm nước vào trong cơ thể.
Ngoài tự nhiên, các loài giáp xác như là tép và cua ăn mọi thứ chúng tìm thấy. Các loại vi sinh, rêu, chất thải sinh học, cây chết giúp cung cấp đủ dinh dưỡng, protein, vitamin và khoáng cho tép.
Tép cần khoáng để khỏe mạnh, đặc biệt là khi chúng đang lớn hoặc là đang trong quá trình sinh sản. Tép cũng cần nhiều khoáng hơn khi chúng bị bệnh.
Tép cần các loại khoáng nào
Khoáng là chất tép không thể tự tổng hợp được nên chúng cần phải lấy khoáng từ thức ăn. Nhưng mà chi tiết thì chúng cần những loại khoáng nào?
Canxi và magie
Tép cần canxi, magie để phát triển vỏ, giúp tự bảo vệ chúng khỏi kẻ thù và môi trường xung quanh. Khi tép lột vỏ, chúng có thể tự hấp thụ lại một phần khoáng từ vỏ cũ, một khi vỏ được lột ra, chúng có thể ăn lại vỏ để lấy lại lượng khoáng bị thiếu. Đó là lý do bạn không nên vớt vỏ tép ra khi chúng vừa lột.
Vỏ mới sẽ dần dần cứng lại khi tép hấp thụ khoáng (chủ yếu là Canxi cacbonat và một chút hợp chất của magie khác).
Nếu tép bị thiếu canxi, magie thì chúng sẽ gặp vấn đề khi lột vỏ hoặc là vỏ cũ sẽ không thể cứng lên lại được.
Kali
Kali có mặt trong mọi quá trình sinh học liên quan đến tế bào. Kali giúp phát triển tế bào, có ảnh hưởng đến áp suất máu và có mặt trong quá trình sản xuất hormon. Thậm chí việc tiêu hóa, hấp thụ carb và protein của tép cũng cần phải có kali. Kali có thể được hấp thụ thông qua đồ ăn. Bởi vì kali có mặt trong mọi nguyên liệu tự nhiên vậy nên tép hiếm khi gặp tình trạng thiếu hụt kali.
Đồng
Chẳng phải là đồng là chất độc đối với tép ư? Đúng, tép dễ bị ngộ độc đồng dù chỉ có một lượng nhỏ ở trong nước. Tuy nhiên, tép vẫn cần có một tí tẹo đồng trong nước, bởi trong máu của tép có protein hemocyanin – một loại protein chứa nguyên tử đồng liên kết với nguyên tử oxy để vận chuyển.
Tin vui là lượng đồng có trong nguồn nước tự nhiên và thức ăn là đủ cho tép rồi.
Kẽm
Tép cần một lượng nhỏ kẽm để có thể sản sinh ra một số loại enzym và để hình thành protein trong cơ thể. Tép cần có kẽm để tạo hormon tăng trưởng.
Tép có thể có đủ kẽm nếu bạn cho chúng ăn thức ăn tốt và đa dạng.
Boron
Nếu không có boron thì sẽ không có protein. Tép cần loại khoáng này để có thể tổng hợp được protein. Boron đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển carb đến tế bào.
Manga
Mangan giúp hình thành enzym trong tép và chất chống oxy hóa, chống viêm và bệnh trên tép.
Cách để tép có đầy đủ khoáng
1. Châm thêm khoáng cho tép
Khoáng trong nước không chỉ giúp cho tép hấp thụ canxi tốt hơn, tránh được việc lột xác không thành công và còn giúp cho lớp vỏ của tép nhanh chóng cứng lại hơn sau khi lột vỏ. Khoáng cũng đồng thời giúp cho tép phát triển tốt và khỏe mạnh hơn.
Hiện nay có nhiều loại khoáng cho tép có mặt trên thị trường có thể giúp cho bạn bổ sung thêm độ cứng trong nước. Bạn không cần phải sử dụng loại khoáng quá đắt tiền, mình có sử dụng khoáng nutrafin (lazada) và thấy hiệu quả khá tốt.
Có một cách khác nữa là để bạn có thể bổ sung khoáng cho nước là sử dụng vỏ trứng.
Trong vỏ trứng gà có chứa tới 94% là canxi cacbonat và các loại khoáng khác như magie, boron, sắt, kẽm,… có thể giúp bổ sung dinh dưỡng cho tép. Cách làm như sau:
- Đầu tiên là bạn luộc vỏ trứng trong vòng 5-10 phút để diệt vi khuẩn.
- Để cho vỏ trứng khô lại.
- Nướng vỏ trứng trong lò vi sóng, lò nướng để giúp cho vỏ trứng hoàn toàn khô lại và giòn. Nướng cũng giúp bạn đốt lớp màng dính trên vỏ trứng.
- Cho vỏ trứng vào máy xay và xay đến khi chúng nhuyễn thành bột.
- Cho một ít bột vỏ trứng vào trong bể tép. Thế là xong rồi đó, bạn đã giúp cho nước bể có thêm canxi để tép dễ hấp thụ hơn
Lưu ý: ban đầu vỏ trứng có thể nổi nhưng chúng sẽ sớm chìm xuống sau đó.
2. Cải thiện chất lượng thức ăn cho tép
Như đã nhắc đến bên trên thì tép cần được cho ăn chế độ ăn giàu canxi.
Ngoài ra tép cũng cần phải được thêm các loại nguyên tố vi lượng khác có trong cả thực vật và động vật. Trong tự nhiên, tép là loài ăn tạp và chúng sẽ ăn mọi thứ ngoài thiên nhiên vậy nên bạn nên cần cho tép khẩu phần ăn đa dạng.
Bạn cần phải có loại thức ăn chìm cho tép bởi chúng là loài bơi rất kém.
Các loại thức ăn nổi cho cá sẽ khó có thể chìm xuống cho tép ăn và chúng cũng sẽ không cung cấp đủ dinh dưỡng cho tép.
Ngoài các loại thức ăn chuyên dụng cho tép ra thì bạn có thể cho tép ăn các loại rau để bổ sung canxi. Có thể nói rau là nguồn thức ăn tự nhiên tốt nhất cho tép.
Dưới là bảng so sánh lượng canxi (mg) có trong 100gam rau.
| Rau cải xoăn | 137 |
| Rau chân vịt | 99 |
| Cải thảo | 74 |
| Đậu xanh | 44 |
| súp lơ | 40 |
| xà lách | 33 |
| Cà rốt | 33 |
| Cải bắp | 32 |
| Bí đỏ | 24 |
| Dưa chuột | 21 |
Bạn có thể luộc qua các loại rau trên trước khi cho tép ăn.
Một loại thức ăn khác bạn có thể cho tép ăn là nang mực sấy khô.
Nang mực sấy khô thường được bán làm thuốc nhưng bạn có biết bạn có thể sử dụng chúng để cung cấp thêm khoáng cho tép không? Bạn có thể mua nang mực khô trên mạng, cắt chúng thành miếng nhỏ và đặt hòn đá lên để chúng chìm xuống bể. Sau vài ngày, nang mực sẽ ngấm nước và tự chìm xuống.
Chúng có cấu tạo chủ yếu từ Canxi Cacbonat, tuy nhiên lại khá mềm, có thể giúp cung cấp thêm canxi cho tép, giúp tép lột vỏ dễ hơn. Nang mực cũng giúp nhả khoáng từ từ vào trong nước.
