Ốc mượn hồn không phải là loài thích hoạt động cho lắm. Tuy nhiên, chúng cũng sẽ không nằm im một chỗ trong quá lâu trừ trong những trường hợp đặc biệt, đó là khi ốc bị stress, khi lột vỏ hoặc khi … chết. Ốc mượn hồn khi lớn sẽ lột xác khoảng 12-18 tháng một lần. Ốc khi nhỏ sẽ lột vỏ thường xuyên hơn.
Khi ốc mượn hồn lột vỏ chúng sẽ có thể sẽ không cử động và nhìn giống như là đã chết. Nếu bạn không thấy ốc cử động trong nhiều ngày, tuần thì đương nhiên bạn cũng tự hỏi như vậy rồi. Bạn có thể kiểm tra xem ốc đã chết hay chưa nhờ cách quan sát kĩ cử động của ốc hoặc là ngửi thử chúng. Trong bài viết này mình sẽ nói rõ hơn về tập tính lột vỏ của ốc và cách nhận biết ốc chết.
Ốc mượn hồn lột vỏ
Lột vỏ là quá trình diễn ra tự nhiên khi ốc mượn hồn phát triển. Giống như bò sát vậy, ốc khi phát triển thì lớp vỏ hay còn gọi là lớp xương ngoài của chúng không lớn lên theo, buộc ốc phải lột vỏ. Ốc trưởng thành sẽ lột vỏ 12-18 tháng một lần. Khi ốc vẫn còn bé thì chúng sẽ lột vỏ thường xuyên hơn, có thể là 4-8 tuần một lần. Trong thời gian ốc lột vỏ chúng sẽ gần như không di chuyển. Người ốc khi đó sẽ cứng lại, khiến cho chúng không di chuyển cũng như là đứng dậy được.
Bạn nên tránh tác động quá nhiều vào ốc khi chúng đang trong quá trình lột vỏ. Lý do là bởi bạn có thể vô tình làm tổn thương đến ốc.
Các dấu hiệu cho thấy ốc lột vỏ là:
1. Ốc đào cát
Ốc mượn hồn sẽ đào cát trước khi chúng lột vỏ và chúng sẽ nằm im dưới cát trong khoảng thời gian này. Ngoài tự nhiên, ốc mượn hồn đào và trốn xuống bên dưới cát để có thể tự bảo vệ bản thân khỏi kẻ săn mồi khi chúng lột vỏ. Nếu bạn nuôi ốc và không cho chúng cát đủ sâu hoặc là không có cát để đào thì ốc sẽ lột cạn. Các con ốc nhỏ có thể dễ lột xác trên cạn thành công hơn ốc lớn. Lột cạn vô cùng nguy hiểm bởi ốc mới lột vỏ sẽ có mùi khá thu hút các con ốc khác trong bể. Thời điểm sau khi mới lột chúng cũng chưa di chuyển được nhiều vậy nên khoảng thời gian này ốc mới lột có thể trở thành bữa ăn cho các con ốc khác cùng bể.
2. Ốc ăn nhiều hơn
Thông thường ốc mượn hồn không ăn nhiều lắm, bạn sẽ hiếm khi thấy ốc ăn trừ khi đó là món ăn khoái khẩu của chúng. Trước khi lột vỏ thì ốc sẽ ăn nhiều hơn để dự trữ dinh dưỡng và chất béo. Không may là ốc là loại hoạt động về đêm vậy nên bạn có thể sẽ ít thấy chúng ăn hơn.
3. Ốc đổi màu
Trước khi ốc lột vỏ bạn có thể thấy vỏ ốc đổi màu. Vỏ có thể đổi sang mạt nhạt hoặc và xám hơn. Càng và chân của ốc khi đó cũng sẽ dần chuyển sang màu trắng.
4. Mọc lại chân/ càng
Nếu ốc của bạn bị rụng mất chân hoặc càng thì chúng sẽ bắt đầu mọc lại vào thời điểm trước khi lột vỏ. Nơi chân càng bị rụng khi đó sẽ có thể xuất hiện một núm nhỏ bắt đầu mọc ra trước. Sau khi ốc lột vỏ thì chỗ bị gãy sẽ dần mọc lại một chiếc chân hoặc càng mới.
5. Ốc bị stress
Ốc mượn hồn giống như nhiều loài khác, cũng có thể bị stress nếu như chúng cảm thấy bị đe dọa. Thời điểm ốc dễ bị stress nhất là sau khi vận chuyển, thay đổi môi trường sống. Lúc này chúng cần thời gian để có thể làm quen với bể nuôi.
Khi đó ốc có thể có những hành vi khá giống so với khi chúng chuẩn bị lột vỏ. Ốc sẽ sẽ có thể đào cát, bỏ ăn. Chúng có thể phải cần 1-2 tuần mới hết stress. Trong khoảng thời gian vừa mới di chuyển ốc thì bạn nên cho chúng thời gian và tránh tác động đến chúng quá nhiều trong khoảng thời gian này.
Dấu hiệu ốc mượn hồn chết
Nếu bạn nghi ốc mượn hồn chết thì bạn có thể kiểm tra bằng cách cách thức dưới đây:
1. Ngửi thử ốc
Khi không thấy ốc động đậy thì bạn hãy thử ngửi ốc. Khi ốc chết, chúng sẽ bắt đầu bốc mùi rất nhanh. Mình đảm bảo là khi bạn phát hiện ốc chết, bạn gần như có thể ngửi thấy chúng. Mùi cua ốc chết sẽ khá hôi, gần tương tự như trứng thối. Bạn không cần phải cầm ốc lên, bạn chỉ cần ngửi bể nuôi là được. Tuy nhiên, nếu muốn chắc chắn hơn thì bạn có thể cầm vỏ ốc lên và ngửi qua thử.
2. Kiểm tra kĩ
Thông thường, bạn chỉ nên ngửi và tránh tác động quá nhiều đến ốc, phòng trường hợp chúng không chết mà chỉ đang lột vỏ. Nhấc ốc lên có thể khiến cho ốc bị stress. Tuy nhiên, nếu bạn muốn chắc chắn rằng ốc không chết thì bạn có thể tạm thời nhấc chúng lên và quan sát kĩ hơn. Thông thường, khi ốc chết thì chúng sẽ không thể bám được vào trong vỏ nữa. Bởi thứ giúp chúng dính vào trong vỏ ốc là nhờ bộ chân phía dưới. Ốc khi chết chúng sẽ dễ dàng rơi ra khỏi vỏ.
Bạn cũng có thể nhìn kĩ và để ý thấy cử động nhỏ của ốc. Bạn có thể lấy một nhánh rau và để vào giữa càng ốc, nếu thấy càng đóng lại thì chứng tỏ là ốc vẫn còn sống.
3. Kiểm tra mốc
Nếu bạn đã đợi một đến hai tháng và vẫn không thấy ốc có dấu hiệu hoạt động gì. Bạn hãy xem thử xem có dấu hiệu nào của mốc không. Nếu trên hoặc trong vỏ ốc có dấu hiệu mốc thì khả năng cao là ốc đã chết và bạn cần phải vứt ốc đi.
Ốc khi bị mốc khắp người thì chứng tỏ là chúng đã chết. Tuy nhiên, khi nuôi, thỉnh thoảng trên người ốc cũng sẽ có thể xuất hiện một hai mảng mốc nhỏ do độ ẩm môi trường cao.
Ốc mượn hồn lột vỏ trong vòng bao lâu?
Thời gian ốc lột vỏ sẽ phụ thuộc vào sức khỏe và độ tuổi của ốc, có thể vào khoảng vài tuần hoặc lên tới vài tháng. Thông thường ốc càng nhỏ thì chúng sẽ lột vỏ càng nhanh và ngược lại.
Vậy nên bạn không thể thực sự xác định được ốc sẽ lột vỏ trong bao lâu. Kể cả khi ốc đã lột vỏ xong, chúng vẫn có thể trốn, chui ở dưới nền trong vòng vài tuần cho đến khi chúng cảm thấy an toàn mới bắt đầu bò lên trên trở lại.
Kết lại
Ốc mượn hồn sẽ lột vỏ trong vòng 12-18 tháng một lần, ốc nhỏ sẽ lột thường xuyên hơn. Nếu để ý kỹ, bạn có thể thấy được những dấu hiệu cho thấy chúng sắp lộ vỏ. Khi đó thì khả năng cao là ốc không chết. Tuy nhiên, nếu ốc không di chuyển hoặc chui lên bề mặt trong vòng 2-3 tháng thì hoặc khi bể bắt đầu có mùi hôi thì khả năng cao là ốc đã chết.