Cá hắc xá hay là loài cá có kích thước khá lớn, thuộc họ Cyprinidae (chung họ với cá chép và cá vàng).
Chúng là dòng cá phổ biến bởi ngoại hình giống cá mập, với thân hình thon dài, vây lưng lớn và đuôi xẻ. Dù được bán nhiều tại cửa hàng cá cảnh nhưng chúng lại không phù hợp để nuôi trong đa số bể cá cảnh.
Lý do là bởi cá là loài cá trung bình lớn, bạn cần phải có bể cá to để có thể nuôi được loài cá này. Ngoài ra, chúng không phải là loài cá hiền lành, cá hắc xá có tập tính bảo vệ lãnh thổ, có thể tấn công các loại cá nhỏ hoặc các loài cá bơi vào khu vực sống của chúng.
Vậy nên để chăm sóc cho loài cá này thì bạn cần phải lưu ý một số điều, mình sẽ nói rõ hơn trong bài viết này.
Về cá hắc xá
| Mức độ chăm sóc | Trung bình |
| Tính cách | Tương đối dữ, bảo vệ lãnh thổ |
| Màu sắc | Đen với đuôi cam hoặc đỏ |
| Tuổi thọ | 5-8 năm |
| Kích thước | 12-15 cm |
| Chế độ ăn | Ăn tạp |
| Tên khoa học | Epalzeorhynchos bicolor |
| Kích thước bể tối thiểu | 150 lít |
| Bể nuôi | Đủ lớn, trồng nhiều cây |
Cá hắc xá hay còn gọi là cá mập cảnh đuôi đỏ, là loài cá có nguồn gốc từ sông Chao Phraya tại Thái Lan. Khu vực sống tự nhiên của chúng là ở các con sông, suối, rạch với nền đá và cát.
Cá hắc xá hiện nay chỉ tồn tại chủ yếu do được nuôi sinh sản để làm cảnh. Số lượng cá ngoài tự nhiên đã giảm mạnh và đã tưởng tuyệt chủng cho đến năm 2011.
Không có nhiều tài liệu nói về nguyên nhân tuyệt chủng của loài cá này cho lắm. Vậy nên ta thực sự không biết có phải do hoạt động đánh bắt để nuôi làm cảnh, hoặc do thay đổi khí hậu hoặc do tác động khác từ con người khiến số lượng chúng bị suy giảm.
Tuy vậy, đây vẫn là thông tin thú vị và bạn chỉ nên mua loài cá này nếu bạn có thể cung cấp được cho chúng chế độ chăm sóc hợp lý.
Ngoại hình cá hắc xá
Cá hắc xá có màu đen tuyền trên toàn thân với chiếc đuôi xẻ màu đỏ hoặc là cam.
Lý do loài cá này phổ biến như vậy vì chúng có ngoại hình khá tương đồng với cá mập. Chúng có phần mũi nhọn và vây lưng cao, hình tam giác.
Màu đỏ trên đuôi của cá có thể bị nhạt màu khi cá bị stress, ốm hoặc khi nước bị bẩn.
Cá hắc xá đạt độ tuổi sinh sản khi chúng vào khoảng 15 tháng tuổi. Cá đực sẽ có đuôi màu đỏ đậm, tươi và có thân hình thon gọn hơn so với cá cái. Cá hắc xá đực cũng sẽ có vây lưng nhọn hơn.
Cá hắc xá có thể đạt kích thước lên tới 15 cm với cá đực thường sẽ to, mập hơn so với cá đực.
Tập tính
Nhiều người không có kinh nghiệm nuôi loài cá có thể bị ngạc nhiên trước tính cách của chúng khi mới mua về. Cá hắc xá nổi tiếng bởi tính khó gần, khó kết bạn của chúng.
Cá hắc xá khi được nuôi trong bể thì sẽ thiết lập lãnh thổ, chúng sẽ tấn công và đuổi mọi con cá dám bén mảng đến khu vực đó.
Để có thể nuôi loài cá này thì bạn cần phải có bể lớn, được trồng nhiều cây để có thể giảm bớt được tính hung hăng của chúng.
Cá hắc xá là loài bơi nhanh, chúng sẽ hoạt động nhiều và thường xuyên bơi qua lại dưới đáy bể.
Chúng sẽ hung hăng với các con cá cùng loài và thích được nuôi một mình hơn.
Khi cá hắc xá chưa trưởng thành thì chúng sẽ hiền lành, nhát hơn. Khi đó cá sẽ trốn nhiều, hiếm bơi ra ngoài hơn.
Cá hắc xá là loài hoạt động về đêm, tức là chúng sẽ bơi ra ngoài kiếm ăn chủ yếu vào ban đêm.
Cách chăm sóc cho cá hắc xá
Cá hắc xá là loài khá dễ chăm sóc miễn là bạn có thể cung cấp cho chúng những nhu cầu cơ bản. Chúng là loài cá sống khỏe, có thể sống tốt ở nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Vậy nên để giữ cho cá sống sót không phải là điều khó khăn.
Việc khó là ở chỗ tìm bạn cùng bể cho cá và có các biện pháp để giảm bớt tính hung hăng của chúng.
Kích thước bể
Kích thước bể để nuôi cá hắc xá nên vào khoảng 150 lít. Mặc dù chúng không phải là loài cá quá to, tuy nhiên, cá hắc xá là loài cá bơi nhanh và cần phải có không gian riêng.
Vậy nên nếu bạn có bể nhỏ hơn và vẫn muốn nuôi chung cá hắc xá với các loài khác thì bạn nên suy nghĩ lại.
Môi trường nuôi
Cá hắc xá thích nước có dòng chảy mạnh với bể được trồng nhiều cây cối.
Chúng cũng thích nước giàu oxy. Bạn sẽ không cần phải sử dụng đến sủi oxy nếu có bể đủ to với bộ lọc đủ mạnh.
Thông số nước
Thông số nước lý tưởng để nuôi cá hắc xá là:
| Nước | Chảy nhanh, giàu oxy |
| Nhiệt độ | 24–29°C |
| Độ pH | 6.5 – 7.5 |
| Độ cứng | 30—200 ppm |
| Lọc | Cá hắc xá cần bộ lọc với dòng chảy mạnh. Chúng là loài cá nhiều năng lượng, thích bơi ngược và theo dòng chảy. |
| Sủi oxy | Không cần thiết nếu bể cá đủ lớn |
Các loại bệnh phổ biến
Cá hắc xá cũng sẽ có thể bị dính các bệnh phổ biến trên cá cảnh như là đốm trắng, thối vây, xuất huyết, đục mắt,…
Phòng bệnh luôn quan trọng hơn chữa bệnh đúng không? Để giúp cho cá luôn khỏe mạnh thì bạn cần phải đảm bảo nước bể luôn có chất lượng tốt. Nước bẩn có thể khiến cho cá bị stress, khiến cho hệ đề kháng của chúng bị suy giảm, cá dễ bị mắc bệnh, dễ chết hơn.
Để giúp nước bể luôn sạch thì bạn hãy sử dụng bộ lọc tốt và chăm sóc cho bể định kì. Nước bể cần được thay hàng tuần. Lượng nước tối ưu cho mỗi lần thay là vào khoảng 10-15% lượng nước bể.
Cá hắc xá ăn gì?
Cá hắc xá là dòng cá ăn tạp, chúng sẽ thường xuyên sục đáy bể để tìm kiếm thức ăn. Cá có mồm hướng xuống dưới và bộ râu để có thể định vị và tìm kiếm thức ăn.
Ngoài tự nhiên, thực đơn chính của cá hắc xá sẽ bao gồm côn trùng, động vật giáp xác nhỏ, các loại thực vật và giun,…
Trong bể cá thì bạn có thể cho chúng ăn các loại thức ăn chuyên dụng cho cá tầng đáy, các loại cám chìm, rau củ quả luộc cắt nhỏ như là đậu, dưa chuột,… Thỉnh thoảng bạn cũng có thể bổ sung thêm cho chúng các loại đồ tươi sống/ đông lạnh như là trùn chỉ, trùn huyết,…
Bạn không cần cho cá ăn quá thường xuyên, chỉ cần cho ăn ngày một lần hoặc hai ngày một lần là được.
Nuôi cá hắc xá chung với cá gì?
Cá hắc xá là loài tương đối dữ, bạn cần tránh nuôi chung chúng với các loài cá hoạt động cùng tầng bể hoặc là các loài cá quá nhỏ, hiền lành.
Dưới là các loài cá phù hợp để nuôi chung với cá hắc xá:
- Cá hỏa tiễn
- Cá xecan
- Cá hồng tử kỳ
- Cá sọc ngựa
- Cá sặc
- Cá cánh buồm
Cá hắc xá sẽ bắt nạt các loài cá hiền lành bơi chậm, có bộ vây dài hoặc các loài cá nhỏ, ví dụ như là cá thần tiên, cá bảy màu hoặc cá betta. Bạn cũng cần phải tránh nuôi chung cá hắc xá với tép bởi chúng sẽ nhanh chóng trở thành món mồi ngon cho cá.
Nuôi cá hắc xá sinh sản
Loài cá này cực kì khó để nuôi sinh sản tại bể nuôi ở nhà. Gần như không có ghi chép nào về việc nuôi cá sinh sản thành công.
Cá hắc xá thay vì đó sẽ được nuôi sinh sản tại các trại cá chuyên nghiệp và cần phải được bơm hooc môn để kích thích sinh sản.
Kết lại: bạn có nên nuôi cá hắc xá không?
Cá hắc xá là loài cá cảnh nước ngọt đẹp. Chúng không chỉ đẹp mà còn hoạt động rất nhiều, vậy nên có thể sẽ khiến bể cá nhìn vui mắt hơn.
Tuy vậy, cá hắc xá là loài tương đối dữ và có tập tính bảo vệ lãnh thổ. Bạn chỉ nên nuôi cá nếu bạn có bể đủ to và có các loài cá phù hợp để nuôi chung với cá.
