Nếu bạn là người nuôi cá ali thì bạn hẳn sẽ muốn nuôi chung các loài cá khác nhau trong bể ali của mình.
Không may là loài cá này thuộc họ cá rô phi, giống như các anh em họ hàng khác của mình, cá ali không phải là loài cá hiền lành. Một số có thể dữ và tấn công các loại cá khác, bao gồm cả những loại cá ali khác. Đó là lý do tìm bạn cùng bể cho cá ali sẽ tương đối khó.
Trong bài viết này mình sẽ nói rõ hơn các tiêu chí cũng như lưu ý khi nuôi chung cá ali với các loài cá khác.
Cá ali là một dòng cá bao gồm nhiều loài khác nhau với kích thước, hình dáng và màu sắc đa dạng. Thực chất, định nghĩa về cá ali không thực sự cụ thể và chi tiết lắm. Cá ali bạn thường thấy tại các cửa hàng cá cảnh là loại cá Cichlid hồ Malawi thuộc Châu Phi. Chúng gồm 3 loại đó là Mbuna – Aulonocara – Haplochromis với loại phổ biến nhất là Mbuna: Ví dụ tiêu biểu là ali vàng, cam, trắng, xanh, sọc đen.
Aulonocara hay cá ali peacock là loại cá sặc sỡ hơn – giống như tên gọi của chúng. Cá peacock có khoảng hơn 20 loại với nhiều kiểu màu sắc khác nhau. Phổ biến nhất trong số đó là cá ali peacock đỏ và xanh.
Cuối cùng, đó là dòng ali Haplochromis – gọi tắt là Haps. Chúng là loại cá to và tương đối dữ. So với hai người anh em còn lại thì Haps là loại cá hung hăng, to và khó chọn cá nuôi chung hơn.
Dưới là các yếu tố bạn cần phải xem xét khi chọn bạn cùng bể cho cá ali:
Kích thước của cá
Kích thước của cá ali sẽ là yếu tố quan trọng trong việc quyết định trọn cá nuôi chung. Cá ali có thể chỉ tầm 7cm cho đến hơn 20cm (cá Haps). Bạn không nên nuôi chung cá ali nhỏ với các loài cá ali lớn hơn nhiều. Bạn cũng không nên nuôi cá ali với các loại cá quá nhỏ bởi chúng sẽ chỉ làm mồi cho cá ali mà thôi.
Tính cách của cá
Cá ali không phải là loài cá hiền, vậy nên bạn cần phải chọn loài cá có thể tự bảo vệ bản thân hoặc hoạt động ở tầng bể khác so với cá ali. Nếu bạn chọn bừa cá để nuôi thì các loại cá hiền lành sẽ liên tục bị bắt nạt hoặc thậm chí là chết.
Kích thước bể nuôi
Cá ali là loài cá cần phải được nuôi trong bể lớn, tối thiểu là từ 100 lít trở lên. Bể càng phải to hơn nếu bạn muốn nuôi chung nhiều loại cá với cá ali.
Dưới là danh sách các loài cá bạn có thể xem xét để nuôi chung với cá ali
1. Các loài cá ali khác
Cá ali có vô số kích thước, màu sắc cũng như kiểu dáng như bạn đã đọc ở bên trên. Nhiều đến mức bạn không cần phải tìm đến các loại cá khác để nuôi chung với cá ali. Bể chỉ cần nuôi cá ali thôi cũng đủ để tạo ra đủ kiểu màu sắc bạn muốn, từ xanh đỏ, tím vàng đến bảy màu cầu vồng nếu bạn muốn.
Thông thường, nhiều người chỉ nuôi bể chỉ có cá ali riêng.
Tuy vậy không phải loài cá ali nào cũng có thể được nuôi chung với nhau. Một số loài cá ali có thể tấn công các loại cá ali khác. Cách tốt nhất là bạn hãy nuôi các loại cá có cùng kích thước.
Ví dụ tốt nhất là cá ali vàng (Labidochromis caeruleus) – loài cá ali hiền lành có thể được nuôi chung với các loại cá Mbuna khác hoặc cá peacock đỏ, cá ali điện quang.
Chúng là loài cá ưa hoạt động và sẽ phân cấp bậc khi được nuôi theo nhóm ở trong bể. Ban đầu, khi nuôi chung nhiều loài cá ali hoặc cá cichlid với nhau, bạn sẽ có thể thấy chúng đuổi khắp bể và hơi loạn. Tuy nhiên, đây chỉ là cách chúng thiết lập cấp bậc ở trong bể. Khi mọi thứ ổn định bạn sẽ thấy một con cá đầu đàn, đây là con cá to, khỏe nhất. Nếu bạn có một con cá đầu đàn tốt thì nó cũng ngăn không cho các con cá khác đánh nhau. Bể cá ali tùy vào số lượng cá và kích thước thì có thể chia đến 5-6 cấp bậc. Con cá ở bậc phía dưới cùng sẽ là con bị mọi con cá khác đuổi và không thể đuổi được cá khác.
Khi mua cá ali mới để cho vào trong bể, bạn nên cho nhiều con một lúc. Bởi khi cấp bậc đã ổn định thì các con cá trong đó sẽ đuổi và bắt nạt cá mới bởi chúng muốn giữ cấp bậc hiện có. Cá mới có thể sẽ bị stress, bị đuổi, rỉa vây hoặc thậm chí là chết. Khi bạn cho 3-5 con cá mới vào bể trong một lần thì sự chú ý của các con cá trong bể sẽ bị phân tán, từ đó giúp việc thiết lập thứ bậc mới dễ hơn.
Cách tốt nhất khi nuôi bể cá ali là nuôi nhiều cá để cho chúng không có không gian riêng để có thể bảo vệ lãnh thổ. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải có bộ lọc tốt và phải thay nước cho bể thường xuyên. Bởi giống cá rô phi, chúng là loài ăn nhiều, thải nhiều. Nếu bạn không chăm sóc cho bể tốt thì bể sẽ nhanh chóng bị bẩn, có rêu hại, tích tụ chất độc, lâu dần có thể làm chết cá.
2. Cá pleco
- Kích thước trưởng thành: 30-60 cm
- Nhiệt độ nước: 24-28°C
- Kích thước bể tối thiểu: 200 lít
Cá pleco thường là loài cá dọn bể phù hợp để nuôi chung với cá ali. Chúng là loài cá hiền lành và sẽ dành hầu hết thời gian để trốn trong cái kẽ đá, gỗ để kiếm thức ăn vào ban ngày. Vậy nên chúng sẽ hiếm khi tương tác với cá khác.
Cá ali thỉnh thoảng cũng sẽ bơi xuống dưới đáy bể để đào bới hoặc khám phá xung quanh. Chúng có thể sẽ làm phiền cá pleco một tẹo. Tuy nhiên, cá pleco cùng với lớp da cứng, khả năng bơi và trốn nhanh vẫn có thể tự bảo vệ bản thân.
Vậy nên nếu bạn muốn nuôi chung cá ali với cá pleco thì bạn phải cung cấp cho chúng nhiều chỗ trốn như là hang, gỗ hoặc đá để cá có thể trú ẩn.
3. Cá cầu vồng
- Kích thước: 10-12cm
- Nhiệt độ nuôi: 23-27°C
- Kích thước bể tối thiểu: 80 lít
Cá cầu vồng là loài cá đến từ Úc. Chúng là loài cá khỏe, có thể sống tốt trong nhiều môi trường khác nhau. Cá cầu vồng cũng đủ lớn và đủ nhanh để có thể sống chung với các loại cá ali từ 10cm trở xuống.
Nhờ vào kích thước của chúng, cá cầu vồng cũng không gặp vấn đề với việc tranh ăn với cá ali. Cá cầu vồng cũng giúp trong việc làm giảm sự chú ý của cá ali. Với tập tính bơi đàn và bơi qua lại, cá cầu vồng có thể đánh lạc hướng sự chú ý của cá ali, giúp làm giảm mức độ hung hăng của chúng với các con cá khác.
Để có thể nuôi chung cá cầu vồng với cá ali thì bạn nên nuôi chúng theo đàn ít nhất là từ 6 con trở lên.
4. Cá chuột mỹ
- Kích thước trưởng thành: 15-20cm
- Nhiệt độ nước: 26-29°C
- Kích thước bể tối thiểu: 200 lít
Cá chuột mỹ là loài cá đẹp với họa tiết sọc cam đen chạy dọc trên thân. Chúng là loài cá hiền lành và sẽ hoạt động rất nhiều dưới đáy bể khi được nuôi theo đàn.
Cá chuột mỹ nhiều khi được nuôi trong bể cá bé, nhưng nhiều người không hề biết rằng chúng cũng có thể lớn đến kích thước khá to (15-20cm).
Kích thước và tập tính hoạt động ở tầng dưới giúp cho cá chuột mỹ có thể được nuôi chung với cá ali.
5. Cá hồng két
- Kích thước trưởng thành: 17-25cm
- Nhiệt độ nước: 24-27 °C
- Kích thước bể tối thiểu: 300 lít
Cá hồng két cũng là loài cá được ưa chuột để nuôi chung với cá ali. Loài cá này cũng thuộc họ cá rô phi (cichlid) và được nuôi sinh sản chọn lọc để có miệng nhìn giống vẹt và thân hình tròn hơn. Cá hồng két không có răng sắc để cắn cá ali và cũng có kích thước tương đối lớn nên chúng có thể tự bảo vệ bản thân.
Một điều nữa bạn cũng cần phải lưu ý khi nuôi cá hồng két là miệng của chúng nhỏ vậy nên khó có thể cạnh tranh thức ăn so với các loài cá khác, và chúng cũng cần phải được cho ăn nhiều hơn trong ngày do chúng không thể ăn nhiều trong một lần được.
