Nếu bạn chăm sóc cho cá tốt, cá cảnh sẽ sống khỏe và từ đó cũng giúp cho cá lên màu đẹp một cách tự nhiên. Tình trạng cá bị mất màu có thể là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của cá đang gặp vấn đề.
Trong trường hợp này thì bạn cần phải dành thời gian để tìm hiểu nguyên nhân có thể xảy ra khiến cho cá bị nhạt màu. Trong trường hợp cá khỏe mạnh, bạn vẫn có thể giúp cho cá tăng thêm màu sắc bằng cách cho cá ăn loại đồ ăn đúng, giúp cá sống thoải mái, thay đổi trang trí trong bể cá và sử dụng đèn thủy sinh chuyên dụng. Các biện pháp đó mình sẽ nhắc đến trong bài viết này.
Điều gì khiến cho cá bị mất màu
Do cá bị stress
Có nhiều nguyên nhân có thể khiến cá cảnh bị mất màu. Trong trường hợp cá bị nhạt hẳn trong thời gian ngắn thì nguyên nhân là do chúng bị stress. Cá có thể bị stress do nhiều nguyên nhân khác nhau. Có thể là do môi trường sống không tốt, cá được nuôi trong bể quá bé, cá bị sốc nước, sốc nhiệt độ,… Cá có thể bị mất màu khi chúng mắc các bệnh ngoài da.
Ngoài ra, các loài cá như cá betta cũng có thể nhạt dần do nguyên nhân tự nhiên. Như chúng bị già hoặc do gien cá, trong trường hợp này bạn không thể làm gì khác được.
Một khi vấn đề được xử lý thì màu sắc của cá cảnh sẽ dần dần quay trở lại.
Do chế độ ăn
Nguyên nhân khác là do chế độ ăn của cá không được tốt. Người nuôi thường chỉ cho cá ăn các loại thức ăn khô công nghiệp. Các loại thức ăn này có thể sẽ cung cấp cho cá đủ dưỡng chất cần thiết. Tuy vậy, để cá có thể sống khỏe mạnh, lớn và lên màu đẹp nhất thì chỉ thức ăn khô công nghiệp là không đủ.
Để cá có thể lên được màu đẹp thì bạn cần phải cho cá ăn chế độ ăn đa dạng bao gồm thức ăn tươi sống, đông lạnh, các loại thực phẩm bổ sung giúp lên màu và thức ăn khô.
Do ánh sáng
Một nguyên nhân khác cũng khiến cá của bạn không lên được màu đẹp là do ánh sáng trong bể, cụ thể hơn là bể không đủ sáng. Nếu bạn đã nuôi thủy sinh được một thời gian thì có lẽ bạn cũng đã biết tầm quan trọng của ánh sáng đối với sự phát triển của cây thủy sinh. Cây thủy sinh sử dụng photon từ ánh sáng để quang hợp, tạo năng lượng và phát triển. Cá không cần ánh sáng để phát triển, tuy nhiên chúng vẫn cần ánh sáng để tạo sắc tố tự nhiên.
Một số loại cá nhất định như là cá vàng và cá koi cần phải được chiếu sáng bằng ánh sáng mặt trời tự nhiên để có thể phát triển sắc tố trên da, lên màu đẹp hơn.
Tuy vậy, chiếu sáng quá nhiều có thể gây ra nhiều vấn đề. Có nhiều loài cá ưa bóng râm, khi sống dưới ánh sáng quá mạnh chúng sẽ trốn nhiều hơn và có thể sẽ bị stress.
Cách giúp cho cá lên màu đẹp
1. Chăm sóc bể thường xuyên
Chất lượng nước có ảnh hưởng lớn đến với sức khỏe của cá. Nước sạch có thể giúp cá không bị stress và không bị bệnh.
Để đảm bảo nước bể luôn sạch, ổn định thì bạn cần phải chăm sóc cho bể thường xuyên. Cụ thể hơn là bạn nên sử dụng cây hút cặn (lazada) để có thể dọn dẹp đáy bể và thay nước cho bể hàng tuần.
Lượng nước tối ưu nên được thay cho bể là vào khoảng 10-15% lượng nước bể mỗi tuần. Thay nước cho bể định kỳ sẽ giúp cho cá luôn có nguồn nước sạch nhất và loại bỏ các loại chất độc có thể tích tụ trong nước như là ammonia, nitrite, nitrate.
2. Cho cá ăn các loại thức ăn giúp lên màu
Bạn có thể giúp cho cá lên màu tốt hơn bằng cách cho chúng ăn các loại thức ăn giàu sắc tố tự nhiên. Tuy vậy, không phải loài cá nào cũng có cách hấp thụ và tiêu hóa sắc tố như nhau.
Khả năng tiêu hóa, sử dụng sắc tố tự nhiên từ thức ăn có thể được xác định bằng cách tìm hiểu về thức ăn ngoài tự nhiên của cá. Nếu bạn không rõ cá ăn gì ngoài tự nhiên, hoặc là bạn nuôi chúng các loài cá ăn thịt, ăn tạp, tốt nhất là bạn sử dụng thức ăn công nghiệp chất lượng tốt cho cá cảnh. Kèm theo đó là bạn cho cá ăn thêm các loại thức ăn giàu sắc tố hữu cơ. Ví dụ astaxanthin có nhiều trong các loài giáp xác như là tôm, moi,… và tảo đỏ.
Các loại thức ăn tốt có thể kể đến là:
- Rong biển các loại: Rong biển là một trong vài loại thức ăn có thể cung cấp đầy đủ sắc tố tự nhiên cho cá, từ đỏ cho đến xanh. Khả năng giúp cá lên màu của rong tương ứng với màu sắc của loại rong đó, ví dụ là rong xanh có thể giúp cá tăng màu nâu, rong đỏ có thể giúp cá lên màu đỏ. Bạn có thể mua loại rong biển thập cẩm để cung cấp lượng sắc tố đa dạng, đầy đủ hơn.
- Tảo xoắn: Giúp cho cá lên được màu xanh dương, xanh lá
- Tảo đỏ: Nguồn cung cấp astaxanthin dồi dào
- Ớt chuông
- Tôm
- Artemia
- …
Xem thêm: Các loại thức ăn giúp cho cá lên màu đẹp
3. Cung cấp ánh sáng phù hợp
Ngoài thức ăn, chất lượng nước thì ánh sáng cũng đóng vai trò không nhỏ đến việc cá lên màu. Bạn cần chiếu sáng bể với cường độ và thời gian hợp lý, thông thường sẽ vào khoảng 8-10 tiếng chiếu sáng một ngày. Bạn có thể sử dụng ổ cắm hẹn giờ để có thể kiểm soát thời gian chiếu sáng tốt hơn.
Các loại đèn thủy sinh chất lượng tốt cũng sẽ có quang phổ phù hợp để giúp cho cá có màu sắc nhìn tươi hơn.
4. Các cách khác
Một số loài cá sẽ thích sống cùng với đồng loại hơn một số khác. Chúng sẽ không thể sống tốt nếu được nuôi một mình và từ đó sẽ không thể lên được màu đẹp được. Các loại cá nên nuôi theo đàn bao gồm các dòng tetra như cá neon, sóc đầu đỏ, cá cầu vồng, cá tam giác, cá thần tiên,…
Xem thêm: Các loài cá cảnh bơi đàn
Ngoài ra, nếu bạn nuôi chung các loài cá cảnh không phù hợp với nhau, các loại cá lớn và cá dữ có thể tấn công cá bé, hiền lành hơn, khiến cho chúng bị stress và nhạt màu.
Cách bạn trang trí cho bể cũng có thể có ảnh hưởng đến màu sắc của cá. Trang trí bể mô phỏng theo môi trường sống tự nhiên của cá có thể giúp chúng lên được màu sắc đẹp hơn. Một số loại cá thích nền tối thay vì nền sáng. Một số loại khác thì sẽ thích bể có nhiều chỗ trốn như là đá, lũa, cây thủy sinh. Bạn cũng có thể trang trí bể với màu sắc tương phản với màu của cá để khiến cho cá nổi bật hơn.
Ngoài ra, cá cảnh cũng có thể thay đổi màu sắc theo thời gian. Thông thường thì cá trưởng thành sẽ phát triển màu sắc đẹp hơn so với cá con. Đối với cá lóc thì ngược lại, cá con đôi khi sẽ có hoa văn và màu sắc đẹp hơn, khi lớn chúng sẽ bị mất dần màu. Ngoài ra, cá đực cũng nhiều khi có màu đẹp hơn cá cái, đặc biệt là khi vào thời điểm sinh sản, một số loài cá đực sử dụng màu sắc để thu hút con cái.
5. Nuôi các loại cá lên màu dễ
Một số loại cá có thể lên màu tự nhiên đẹp và dễ hơn cá khác trong trường hợp bạn muốn bể của mình có thêm màu sắc. Nếu bạn chỉ muốn nuôi một con cá trong bể trung bình bé thì cá betta là lựa chọn tốt nhất. Loài cá này có vô số màu sắc cũng như là hoa văn để cho bạn chọn.
Đối với bể cộng đồng thì bạn có thể nuôi các loài cá đẻ con như là cá mún, bảy màu, bình tích,.. – loài nổi tiếng bởi khả năng sống khỏe và màu sắc sặc sỡ.
Xem thêm: Các loài cá cảnh màu đỏ đẹp
Nếu bể của bạn lớn hơn, muốn mua loài cá đắt tiền hơn thì bạn có thể cân nhắc nuôi cá dĩa – loài cá sặc sỡ với vẻ ngoài quý phái – thứ giúp chúng được mệnh danh là “vua của các loài cá cảnh”
